Grote katmaki
Koninkrijk
Fylum
Onderstam
Klasse
Volgorde
Onderorde
Superfamilie
Familie
Soort
SOORTEN
Cheirogaleus major
Grootte van de populatie
Unknown
Levensduur
20 years
Gewicht
164-600
5.8-21.2
goz
g oz 
Lengte
167-264
6.6-10.4
mminch
mm inch 

De grote katmaki (Cheirogaleus major) is een nachtactieve halfaap uit de familie van de dwergmaki's (Cheirogaleidae). De soort is endemisch op Madagaskar.

Uiterlijk

De grote katmaki is de grootste soort van het geslacht Cheirogaleus. Een volwassen grote katmaki weegt 250 tot 600 gram, afhankelijk van het seizoen. De gemiddelde kop-romplengte is 23 tot 25 centimeter en de gemiddelde staartlengte 25 tot 28 centimeter. De totale lengte is dus 50 tot 55 centimeter. Het dier heeft meestal een horizontaal postuur.

Laat meer zien

De vacht is kort en dichtbehaard. De onderste delen van de grote katmaki zijn gebroken wit, de bovenste delen en staart roodbruin tot bruin. De kop is meestal nog wat roder. Het gezicht is wat lichter. De snuit is donkerder, vrij groot en vlezig en de ogen zijn zwart omringd. De oren zijn donker en naakt of zeer spaarzaam behaard.

De schedel lijkt sterk op die van C. crossleyi, maar is groter en minder afgeplat. De kiezen zijn zeer groot.

Laat minder zien

Video

Verdeling

Geografie

Continenten
Subcontinenten
Landen
Biogeografische gebieden

De grote katmaki komt voornamelijk voor in het oosten van Madagaskar en heeft een voorkeur voor laaglandbossen. Hij komt ook voor in een groot aantal andere typen bossen, zoals subtropische bossen, gedegradeerde bossen, droge loofbossen en koffie- en lycheeplantages. Door de recente wijzigingen in de taxonomie zijn exacte gebieden onzeker te bepalen. De grote katmaki komt in ieder geval voor van Sambava in het noorden tot het Nationaal park Andohahela in het zuiden. In het westen van Madagaskar komt de grote katmaki voor in de buurt van de rivier Manambolo en in het Bongolava-massief.

Laat meer zien

In het regenseizoen van november tot april laat de grote katmaki zich vaak zien in de Nationale parken Masoala, Marojejy en Ranomafana.

Laat minder zien
Grote katmaki leefomgevingskaart

Klimaatzones

Grote katmaki leefomgevingskaart
Grote katmaki
Attribution-ShareAlike License

Gewoonten en leefwijze

De grote katmaki slaapt overdag in kleine groepen in boomholtes of provisorische nesten. Hij is uitsluitend in de nacht actief en foerageert dan alleen of in kleine groepen. Ze gaan op elke hoogte in het bos op zoek naar voedsel, van de grond tot de boomkruinen. De grote katmaki eet voornamelijk nectar en rijp fruit, maar ook jonge bladeren, knoppen en af en toe insecten. Als hij nectar drinkt, laat hij de bloemen heel, wat vrij uniek is onder lemuren. Waarschijnlijk is de grote katmaki de voornaamste bestuiver voor lianen als de Strongylodon craveniae.

Laat meer zien

Van oktober tot juli slaat de grote katmaki vet op in zijn staart, die dan tot 30 procent van zijn totaalgewicht kan beslaan. De grote katmaki bereikt zo een gewicht van ongeveer 600 gram. In de periode tussen juli tot september houdt de grote katmaki zijn winterslaap, in deze periode teert hij op zijn reserves en zijn gewicht daalt dan tot ongeveer 250 gram.

Laat minder zien
Seizoensgebonden gedrag

Dieet en voeding

Paringsgewoonten

Kort na deze winterslaap is het paarseizoen, van eind oktober tot begin november. Grote groepen komen dan bij elkaar en maken veel lawaai. Waarschijnlijk zijn dit voornamelijk mannetjes die indruk willen maken op de wijfjes en andere mannetjes willen imponeren. Het vrouwtje maakt een nest van bladeren en twijgen op een hoogte tussen de 6 en 12 meter. Na een draagtijd van ongeveer 70 dagen worden twee à drie jongen geboren. Kort na de geboorte worden de jongen in de bek van de moeder gedragen, later houden ze zich vast aan haar rug. Na een maand gaan de jongen zelf op zoek naar voedsel, zoals zacht fruit.

Populatie

Bedreigingen van de bevolking

De voornaamste natuurlijke vijanden van de grote katmaki zijn de fretkat, de ringstaartmangoest en grote slangen, zoals de madagaskar-hondskopboa. Deze dieren zijn in staat om slapende katmaki's uit hun slaapplaatsen te trekken. De voornaamste bedreiging is vermindering van leefgebied door brandlandbouw.

Laat meer zien

Toch is de grote katmaki een talrijke soort in Madagaskar, aantallen tussen de 59 en 110 exemplaren zijn geteld per vierkante kilometer. Maar door de recente taxonomische wijzigingen moet nog onderzocht worden hoe de bedreiging precies geklasseerd moet worden. In 2014 is de bedreigingsstatus van de grote katmaki daarom als 'onzeker' opgenomen op de Rode Lijst van de IUCN.

Laat minder zien

Referenties

1. Grote katmaki artikel op Wikipedia - https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_katmaki
2. Grote katmaki op de IUCN Rode Lijst-site - https://www.iucnredlist.org/species/54778911/16111464

Meer fascinerende dieren om over te leren