De kop-romplengte bedraagt tot 22 cm; de staart is ongeveer even lang. Deze rat kan tot 200 gram wegen. De rug is olijfbruin van kleur, de buik wat lichter. De staart is donkergrijs. De oren zijn groot.
Deze soort komt voor in Zuid-, Oost- en Zuidoost-Azië, oostelijk tot Fiji. De soort werd eerder tot dezelfde soort als de "gewone" of "Oceanische" zwarte rat (Rattus rattus) gerekend, maar die heeft niet alleen een ander karyotype (2n=38-40, tegen 2n=42 bij R. tanezumi), maar verschilt ook in morfologische en biochemische kenmerken. R. tanezumi komt voor van Afghanistan en Japan tot Kleine Soenda-eilanden, Nieuw-Guinea en Fiji. Hij komt ook voor in het zuidwesten van India, maar de grenzen met R. rattus in India zijn nog onduidelijk. Op sommige plaatsen, zoals Fiji en Christmas-eiland, komt hij voor samen met R. rattus. Waarschijnlijk is deze soort in vrijwel zijn gehele eilandverspreiding ingevoerd.
De Aziatische zwarte rat is een alleseter, net als andere ratten. Hij kan hard rennen en goed klimmen en springen.
