Ogończyk blady (Synallaxis albescens) – gatunek małego ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w Ameryce Centralnej i Południowej.
Zasiedla kolczaste zakrzewienia. Brakuje szczegółowych danych dotyczących pożywienia. Tak jak inni przedstawiciele rodzaju żeruje na ziemi. Gniazdo zbudowane z gałązek posiada tunel wejściowy. 2–3 jaja wysiadywane są przez 15–16 dni.
Entomofag, owadożerca – zwierzę lub rzadziej roślina odżywiające się owadami – zarówno larwami, poczwarkami, jak i dorosłymi owadami. Entomo...
Lą
LądoweJajorodność – najbardziej rozpowszechniona forma rozrodu płciowego zwierząt, polegająca na rozwoju zarodkowym w jaju wydalonym z organizmu matk...
Mi
MigrująceP
zacznij od...Opis dotyczy podgatunku nominatywnego. Czoło ciemnoszare. Tęczówka czerwona. Od oka do górnej szczęki biegnie biały pas. Górna szczęka szara, zaś dolna różowawa. Wierzch i tył głowy rudobrązowe, podobnie jak i część pokryw skrzydłowych. Broda i gardło białe, spód ciała kremowy. Boki głowy, kark, grzbiet i pokrywy nadogonowe szarobrązowe. Lotki na zewnętrznych chorągiewkach brązowawo obrzeżone. Sterówki rudobrązowe. Dziewiąta lotka I rzędu znacznie dłuższa niż lotki II-rzędowe (cecha ta występuje u jeszcze jednego gatunku z rodzaju, ogończyka rudogłowego S. ruficapilla).
Całkowita długość ciała wynosi około 16,5 cm, w tym ogona ok. 76 mm i dzioba 11 mm. Skrzydło mierzy 51 mm, skok 20 mm. Masa ciała dla ptaków badanych w Wenezueli wynosiła dla 5 osobników od 11,9 do 14,5 g.
Grubość stosiny u nasady sterówek wynosi 0,88–1,00 mm, natomiast na zakończeniu sterówki 0,18–0,20 mm.
Zebraną w Tucumán młodocianą samicę cechował brak barwy rudej na wierzchu głowy, ciemniejszy i bardziej rudawy ogon oraz oliwokowobrązowy wierzch ciała.
Całkowity zasięg występowania szacowany jest na 9 890 000 km². Rozciąga się on od zachodniej Kostaryki do centralnej Panamy, od Kolumbii (z wyjątkiem południowo-wschodniej części) po Gujanę Francuską i od zachodniej Brazylii po jej północną, zachodnią i południową część i dalej na południe poprzez Boliwię, Paragwaj i zachodni Urugwaj aż po centralną Argentynę.
Zasiedla kolczaste zakrzewienia, w tym gęste i splątane, na piaszczystych glebach. Badania przeprowadzone na terenie Monte Desert w Argentynie wykazały, że zagęszczenie ogończyków bladych w trakcie sezonu lęgowego jest wyższe w zaroślach drzew Prosopis flexuosa (bobowate) niż w zakrzewieniach zdominowanych przez Larrea cuneifolia. W Brazylii zasiedla również formacje roślinne typu caatinga.
BirdLife International podaje maksymalną wysokość występowania na 1500 m n.p.m., lecz był odnotowywany w Kolumbii na wysokości 2200 m n.p.m.
W 1979 roku, między lipcem a sierpniem, obserwowano ten gatunek na piaszczystym wybrzeżu południowego Peru. Osobniki te przebywały w wysokiej trawie pod wierzbą oraz w krzewach, szczególnie z rodzaju Tessaria. Odnotowano także ten gatunek na zalanym polu ryżowym w Gujanie, gdzie się zagnieździł.
Zazwyczaj przebywa w roślinności blisko podłoża. Podobnie jak inni przedstawiciele rodziny, jest owadożerny; brak jednak szczegółowych danych. Przedstawiciele rodzaju Synallaxis żerują na ziemi, parami lub w wielogatunkowych stadach. Dla tego gatunku odnotowano żerowanie w stadzie z drzewiarzem białobrewym (Lepidocolaptes angustirostris). Jednokrotnie obserwowano ten gatunek podążający za mrówkami z gatunków określanych w języku angielskim jako army ants.
Pieśń tego gatunku składa się z dwóch dźwięków. Pierwszy jest wznoszącym się, drugi zniżającym się brzęczeniem. Występują różnice w odgłosach zależnie od podgatunku. U S.a. australis pieśń również składa się z wyższych dźwięków; po pierwszym buczącym następują dwa szybkie i gwałtowne. Druga z możliwych pieśni ogończyka bladego to przyśpieszający tryl, podobny jak u ogończyka brazylijskiego (S. hypospodia). Zaniepokojone osobniki odzywają się długim terkotem. Głos kontaktowy zmienny, wśród nagranych odgłosów wymienić można także suche pit.
Według badań prowadzonych od roku 2003 do 2011, obejmujących 35 gniazd, okres lęgowy przypada od września do sierpnia. W Argentynie ptak gnieździ się od listopada do marca.
Całkowita długość gniazda, zmierzona u podgatunku insignis, wynosi 44 cm. Składa się ono z długiego, wąskiego tunelu wejściowego i komory gniazdowej. Jedno z zaobserwowanych gniazd mieściło się w kolczastym krzewie ok. 1,2 metra nad ziemią. Budulec stanowią gałązki. Preferowany gatunek krzewu do umieszczenia gniazda to Davilla elliptica (ukęślowate). W badaniach prowadzonych w latach 2003–2011 długość tunelu wynosiła około 11 cm, zaś w innych badaniach uzyskano wynik 8,5 do 27,7 cm (dla ośmiu gniazd). Średnica tunelu wejściowego to 5–10 cm. Budowa całego gniazda zajmuje 5–8 dni.
Odnotowano umieszczanie skór węży w wejściu do gniazda. Podobne zachowanie zauważono u muchołapa czubatego (Myiarchus crinitus); u innych gatunków wężowe skóry nie są umieszczane wewnątrz gniazda. Nie są znane przyczyny tego zachowania, jedna z hipotez mówi, że ma to odstraszać małe gryzonie przed splądrowaniem jaj czy piskląt. W rodzaju Synallaxis spotykano także umieszczanie w gnieździe wypluwek sów i odchodów ssaków, przypuszczalnie także w celu zniechęcenia drapieżników.
Jaja zebrane w regionie rzeki Orinoko w liczbie dwóch miały barwę jasnokremową z nieznacznie zielonym zabarwieniem i wymiary 21x15 mm i 20x15 mm. Okazy znajdujące się w zbiorach Muzeum Brytyjskiego mają barwę białoniebieskawą i kształt owalny. Jaja składane są w liczbie 2–3. Wśród 35 zbadanych gniazd w 63% z nich znajdywały się 3 jaja, w 31% dwa jaja, zaś w jednym gnieździe jedynie jedno jajo. Zbadano jedynie dwa z nich, ich masa wynosiła 1,6–2,0 g.
Inkubacja trwa 15–16 dni, wysiadują oba ptaki z pary; pisklęta przebywają w gnieździe 15 dni po wykluciu. Jeżeli pisklęta bliskie opierzenia zostaną w gnieździe zaniepokojone, wyskakują z niego, by ukryć się w trawie. Brakuje szczegółowych danych na temat młodych, jednak u rodziny garncarzowatych pisklęta są zawsze gniazdownikami.
Spośród 35 zbadanych gniazd w 16 znaleziono jaja, z czego później w jedenastu lęg padł ofiarą drapieżnika, w czterech młode dożyły opierzenia, a jedno zostało opuszczone w trakcie inkubacji.
Odnotowano pasożytnictwo lęgowe ze strony klinochwostki paskowanej (Tapera naevia).
IUCN klasyfikuje ogończyka bladego jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight szacuje całkowitą liczebność populacji na około 50 milionów dorosłych osobników, a jej trend uznaje za stabilny. Ptak ten opisywany jest jako pospolity. W trakcie obserwacji w Argentynie w marcu 1993 średnie zagęszczenie zostało oszacowane na 0,21 osobnika na hektar.
Populacja we wschodniej Brazylii określana jest jako mało podatna na niepokojenie ze strony ludzi. W Rio Grande do Sul posiada status gatunku narażonego (VU, Vulnerable), zaś w rejonie równiny Pantanal status nieznany (dane na rok 2004).
