Makak ciemny (Macaca hecki) – słabo poznany gatunek ssaka naczelnego z podrodziny koczkodanów (Cercopithecinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Długość ciała (bez ogona) samic 50–57 cm, samców 56–68 cm, długość ogona 2–3 cm; masa ciała samic 7–8 kg, samców 8–10 kg. Zwierzę posiada kieszenie policzkowe, w których magazynuje żywność podczas żerowania.
Makak ciemny występuje endemicznie w północno-zachodnim Celebes od podstawy północnej, półwyspowej części (przesmyk Palu) na północny zachód do nieco na wschód od Gorontalo.
Zwierzę żyje w stadach. Przeciętna grupa liczy sobie od 10 do 20 małp. Dorastające samice pozostają w swej rodzinnej grupie, samce natomiast opuszczają ją niedługo przed dojrzewaniem. W obrębie stada występuje hierarchia. Napotkanie osobnika tego samego gatunku nie zaliczającego się do grupy skutkuje wydawaniem odgłosów. W użyciu są także grymasy: małpa podnosi wargi, odsłaniając zaciśnięte zęby. Wpatrywanie się z niewidocznymi z kolei zębami oznacza pogróżkę. Zwierzę zamieszkuje lasy deszczowe – zarówno pierwotne, jak i zmienione działalnością człowieka.
Aktywność prawdopodobnie przypada na dzień. Wiodą częściowo nadrzewny tryb życia. Poruszają się na czterech kończynach. Żywią się owocami.
Po ciąży rodzi się pojedyncze młode.
IUCN przypisuje gatunkowi status wrażliwego (vulnerable).
Główne zagrożenie stanowi dla niego utrata i fragmentacja środowiska życia gatunku. Poza tym miejscowi rolnicy mają bardzo złą opinię o zwierzęciu, uznając je za szkodnika. W efekcie pada on ich ofiarą.
Makakaka ciemnego wymienia załącznik II CITES.
