Rodzina

Pytony

42 gatunek

Pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia. Tradycyjnie klasyfikowane jako podrodzina dusicieli; z analiz filogenetycznych wykorzystujących dane molekularne nie wynika jednak jednoznacznie, że podrodziny Boinae i Erycinae są bliżej spokrewnione z pytonami niż z wężami z kladu Caenophidia (m.in. połozowatymi, zdradnicowatymi i żmijowatymi). Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Pyrona, Burbrinka i Wiensa (2013) wykazała, że dusiciele i pytony są bliżej spokrewnione ze sobą nawzajem niż z Caenophidia; jednocześnie jednak z analizy tej wynika, że pytony i dusiciele nie tworzą kladu, do którego nie należałyby także tarczogonowate, tęczowcowate, rodziny Anomochilidae i Cylindrophiidae oraz rodzina/podrodzina Loxocemidae/Loxoceminae. Tym samym istnieje ryzyko, że włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną; stąd też obecnie pytony częściej są klasyfikowane jako odrębna rodzina. Analizy filogenetyczne sugerują szczególnie bliskie pokrewieństwo pytonów z rodzinami tęczowcowatych i Loxocemidae.

Pytony (z wyjątkiem gatunków z rodzaju Aspidites) mają receptory wrażliwe na podczerwień w rowkach na górnej wardze pod nozdrzami, które pozwalają im wykrywać promieniowanie cieplne; to pomaga im zlokalizować pobliską zdobycz, zwłaszcza ciepłokrwiste ssaki. Tradycyjnie uznawane za niejadowite; badania Frya i współpracowników (2005) wykazały, że wszystkie węże, w tym pytony, pochodzą od przodka zdolnego do wytwarzania jadu. Późniejsze badania Frya i współpracowników (2013) dowiodły też, że pytony wytwarzają niewielkie ilości toksyn obecnych także w jadzie węży z kladu Caenophidia. W odróżnieniu od dusicieli pytony są jajorodne.

Przedstawiciele rodziny żyją w Afryce, Azji i Australii. Znanych jest do 41 gatunków (różni autorzy wymieniają różną liczbę odrębnych gatunków, patrz uwagi w przypisach) należących do – w zależności od przyjmowanej klasyfikacji – 8 lub 9 rodzajów:

  • rodzaj: Antaresia
    • Antaresia childreni
    • Antaresia maculosa – pyton plamisty dł. 70–130 cm, max 165 cm
    • Antaresia perthensis – pyton malutki dł. 40–50 cm, max 61 cm
    • Antaresia stimsoni
  • rodzaj: Apodora
    • Apodora papuana
  • rodzaj: Aspidites
  • rodzaj: Bothrochilus
  • rodzaj: Leiopython
    • Leiopython albertisii
    • Leiopython biakensis
    • Leiopython fredparkeri
    • Leiopython huonensis
    • Leiopython meridionalis
    • Leiopython montanus
  • rodzaj: Liasis
    • Liasis fuscus
    • Liasis mackloti
    • Liasis olivaceus
  • rodzaj: Morelia
    • ? Morelia amethistina
    • ? Morelia boeleni – pyton czarny dł. 245–305 cm
    • Morelia bredli – pyton Bredla
    • Morelia carinata
    • ? Morelia clastolepis – pyton molukański
    • ? Morelia kinghorni – pyton Kinghorna dł. 440–560 cm
    • Morelia macburniei – pyton Macburna
    • Morelia mippughae – pyton z Flinders
    • ? Morelia nauta – pyton tanimbarski
    • ? Morelia oenpelliensis
    • Morelia spilota – pyton dywanowy, pyton rombowy dł. 125–290 cm, max 430 cm
    • ? Morelia tracyae – pyton Tracy dł. 280–340 cm
    • Morelia viridis – pyton zielony dł. 120–190 cm, max 250 cm
  • rodzaj: Python – pyton
    • Python anchietae – pyton angolski
    • Python curtus – pyton krotkoogonowy dł. 150–230 cm, max 310 cm
    • Python kyaiktiyo
    • Python molurus – pyton tygrysi dł. 320–620 cm, max 823 cm
    • Python regius – pyton królewski
    • ? Python reticulatus – pyton siatkowany dł. 400–770 cm, max 10 m
    • Python sebae – pyton skalny dł. 300–590 cm, max 760 cm
    • ? Python timoriensis – pyton timorski
    • Python breitensteini – pyton borneański
    • Python brongersmai – pyton krwisty
    • Python natalensis – pyton południowoafrykański

Według The Reptile Database, obecnie (2019) rodzina liczy około 40 gatunków zgrupowanych w 8 rodzajach:

Pokaż mniej

Pytony (Pythonidae) – rodzina węży z kladu Alethinophidia. Tradycyjnie klasyfikowane jako podrodzina dusicieli; z analiz filogenetycznych wykorzystujących dane molekularne nie wynika jednak jednoznacznie, że podrodziny Boinae i Erycinae są bliżej spokrewnione z pytonami niż z wężami z kladu Caenophidia (m.in. połozowatymi, zdradnicowatymi i żmijowatymi). Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Pyrona, Burbrinka i Wiensa (2013) wykazała, że dusiciele i pytony są bliżej spokrewnione ze sobą nawzajem niż z Caenophidia; jednocześnie jednak z analizy tej wynika, że pytony i dusiciele nie tworzą kladu, do którego nie należałyby także tarczogonowate, tęczowcowate, rodziny Anomochilidae i Cylindrophiidae oraz rodzina/podrodzina Loxocemidae/Loxoceminae. Tym samym istnieje ryzyko, że włączenie pytonów do rodziny dusicieli uczyniłoby tę rodzinę parafiletyczną; stąd też obecnie pytony częściej są klasyfikowane jako odrębna rodzina. Analizy filogenetyczne sugerują szczególnie bliskie pokrewieństwo pytonów z rodzinami tęczowcowatych i Loxocemidae.

Pytony (z wyjątkiem gatunków z rodzaju Aspidites) mają receptory wrażliwe na podczerwień w rowkach na górnej wardze pod nozdrzami, które pozwalają im wykrywać promieniowanie cieplne; to pomaga im zlokalizować pobliską zdobycz, zwłaszcza ciepłokrwiste ssaki. Tradycyjnie uznawane za niejadowite; badania Frya i współpracowników (2005) wykazały, że wszystkie węże, w tym pytony, pochodzą od przodka zdolnego do wytwarzania jadu. Późniejsze badania Frya i współpracowników (2013) dowiodły też, że pytony wytwarzają niewielkie ilości toksyn obecnych także w jadzie węży z kladu Caenophidia. W odróżnieniu od dusicieli pytony są jajorodne.

Przedstawiciele rodziny żyją w Afryce, Azji i Australii. Znanych jest do 41 gatunków (różni autorzy wymieniają różną liczbę odrębnych gatunków, patrz uwagi w przypisach) należących do – w zależności od przyjmowanej klasyfikacji – 8 lub 9 rodzajów:

  • rodzaj: Antaresia
    • Antaresia childreni
    • Antaresia maculosa – pyton plamisty dł. 70–130 cm, max 165 cm
    • Antaresia perthensis – pyton malutki dł. 40–50 cm, max 61 cm
    • Antaresia stimsoni
  • rodzaj: Apodora
    • Apodora papuana
  • rodzaj: Aspidites
  • rodzaj: Bothrochilus
  • rodzaj: Leiopython
    • Leiopython albertisii
    • Leiopython biakensis
    • Leiopython fredparkeri
    • Leiopython huonensis
    • Leiopython meridionalis
    • Leiopython montanus
  • rodzaj: Liasis
    • Liasis fuscus
    • Liasis mackloti
    • Liasis olivaceus
  • rodzaj: Morelia
    • ? Morelia amethistina
    • ? Morelia boeleni – pyton czarny dł. 245–305 cm
    • Morelia bredli – pyton Bredla
    • Morelia carinata
    • ? Morelia clastolepis – pyton molukański
    • ? Morelia kinghorni – pyton Kinghorna dł. 440–560 cm
    • Morelia macburniei – pyton Macburna
    • Morelia mippughae – pyton z Flinders
    • ? Morelia nauta – pyton tanimbarski
    • ? Morelia oenpelliensis
    • Morelia spilota – pyton dywanowy, pyton rombowy dł. 125–290 cm, max 430 cm
    • ? Morelia tracyae – pyton Tracy dł. 280–340 cm
    • Morelia viridis – pyton zielony dł. 120–190 cm, max 250 cm
  • rodzaj: Python – pyton
    • Python anchietae – pyton angolski
    • Python curtus – pyton krotkoogonowy dł. 150–230 cm, max 310 cm
    • Python kyaiktiyo
    • Python molurus – pyton tygrysi dł. 320–620 cm, max 823 cm
    • Python regius – pyton królewski
    • ? Python reticulatus – pyton siatkowany dł. 400–770 cm, max 10 m
    • Python sebae – pyton skalny dł. 300–590 cm, max 760 cm
    • ? Python timoriensis – pyton timorski
    • Python breitensteini – pyton borneański
    • Python brongersmai – pyton krwisty
    • Python natalensis – pyton południowoafrykański

Według The Reptile Database, obecnie (2019) rodzina liczy około 40 gatunków zgrupowanych w 8 rodzajach:

Pokaż mniej