Cudowronka czerwona (Paradisaea rubra) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny cudowronek (Paradisaeidae). Występuje na czterech wyspach nieopodal północno-zachodniego wybrzeża Nowej Gwinei. Narażony na wyginięcie.
Długość ciała samca wynosi około 33 cm (bez ozdobnych części ogona, które przypominają spiralnie skręcone czarne plastikowe tasiemki i mają przeciętną długość 56 cm przy szerokości 3–4 mm), samicy – 30 cm; masa ciała samca: 158–224 g, samicy: 115–208 g.
U samca przód głowy (po okolice za okiem) i gardło mają zielony opalizujący kolor. Broda czarna. Nad każdym z oczu znajduje się połać zielonych, podobnych do łusek piór, które samiec może nastroszyć; nadaje to głowie nietypowy kształt. Tył głowy, kark i płaszcz opalizujące, żółtopomarańczowe. Pozostała część wierzchu ciała ma barwę brązową, podobnie jak skrzydła. Jedynie jego zgięcie i pokrywy skrzydłowe są żółtopomarańczowe. Pióra w górnej części piersi pomarańczowożółte, po jej bokach nieco dłuższe. Niższa część piersi ciemnobrązowa, brzuch i pokrywy podogonowe nieco jaśniejsze. Pióra nitkowate po bokach ciała nie są tak długie, jak u innych przedstawicieli rodzaju. Mają jaskrawą szkarłatną barwę, a ich białawe końcówki sięgają 10–12 cm za ogon. Wyróżnia je sztywność i wygięty kształt, który utrzymuje się niezależnie od przyjmowanej przez ptaka pozycji. Tęczówka jest czerwonobrązowa (nie żółta jak u większości cudowronek Paradisaea), dziób – żółty (u większości innych przedstawicieli rodzaju jest szaroniebieski), nogi – niebieskawoszare.
Samica ma przód głowy i gardło ciemnobrązowe (czekoladowobrązowe). Tylna część ciemienia i kark płowożółte. Wierzchnie partie ciała ciemnobrązowe. Pokrywy skrzydłowe wyróżniają szerokie płowożółte obrzeżenia. W górnej części piersi żółte pióra układają się w kształt przepaski, która łączy się z płowożółtym obszarem z tyłu głowy. Środkowa para sterówek ma węższy i bardziej zaostrzony kształt. Wygląd osobników młodocianych w naturze jest nieznany.
Cudowronki czerwone występują na wyspach u wybrzeża północno-zachodniej Nowej Gwinei, na których są jedynymi przedstawicielami rodzaju Paradisaea. Ich zasięg występowania według szacunków BirdLife International zajmuje około 9,4 tys. km². Zamieszkują Waigeo, Gemien, Saonek i Batanta, prawdopodobnie również Gam (Beehler i Pratt, 2014 i 2016, podają to jako pewne siedlisko, nie wspominając o prawdopodobnym występowaniu, podobnie jak Gregory, 2020).
Środowiskiem życia cudowronek czerwonych są położone na nizinach i terenach pagórkowatych lasy i ich obrzeża. Odnotowywane były od poziomu morza do 600 m n.p.m. Przebywają zwykle w koronach drzew. Skład pożywienia mało poznany, wiadomo o owocach i stawonogach. Obserwowano osobniki w niewoli, gdy te odłupywały korę z martwych gałęzi i szukały owadów w miękkim drewnie pod spodem lub przynosiły uschnięte liście albo kawałki bambusa na gałąź, gdzie rozkładały je, poszukując owadów.
Samice w kondycji rozrodczej odławiano od września do października. Toki obserwowano przynajmniej w lipcu i wrześniu. Samce tokują grupowo. Informacje dotyczące gniazd i jaj pochodzą wyłącznie w niewoli. Samica sama buduje gniazdo i wysiaduje, co jest typowe dla cudowronek. Zniesienie liczy 1 lub 2 jaja. Inkubacja trwa 14–17 dni. Młode opuszczają gniazdo około 15–20 dni po wykluciu. W 1988 w Bronx Zoo po raz pierwszy przeprowadzono pomyślny odchów młodych od wyklucia do opierzenia w niewoli. Z 16 złożonych jaj zapłodnionych było 10. Cztery pisklęta umarły – dwa prawdopodobnie wskutek agresji ze strony samicy, trzecie po 2 dniach życia z powodu zakażenia Aeromonas, a czwarte po około 4 miesiącach życia wskutek infekcji Aspergillus. Pisklęta wykluły się z różową nagą skórą. Po blisko 3 dniach życia skóra pociemniała i uzyskała szaroniebieską barwę, do tego zaczęły pojawiać się zalążki piór. Około 6. dnia życia młode zaczęły otwierać oczy. Po 3 tygodniach życia były w pełni opierzone.
IUCN uznaje cudowronkę czerwoną za gatunek bliski zagrożenia wyginięciem (NT, Near Threatened) nieprzerwanie od 1988 roku (stan w 2020). BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie spadkowy. Zagrożeniem dla tych ptaków jest niszczenie środowiska ich życia poprzez wylesianie. W połowie lat 90. XX wieku pojawiły się wątpliwości związane z koncesją na wydobycie kobaltu na Waigeo. Przynajmniej pod koniec tej dekady lokalnie cudowronki czerwone odławiano jeszcze dla ozdobnych piór i być może na handel żywymi osobnikami. Tolerancja cudowronek czerwonych na wycinkę jest nieznana.
