Kaniuk amerykański (Elanus leucurus) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z podrodziny kaniuków (Elaninae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae), żyjącego na zachodzie i południu Ameryki Północnej oraz w Ameryce Południowej.
Długość ciała 35–43 cm, rozpiętość skrzydeł 88–102 cm; masa ciała 241–375 g. Ubarwieniem przypomina mewę, lecz jego kształt ciała oraz styl lotu są charakterystyczne dla jastrzębi. Większa część ich ciała jest biała, natomiast końcówki skrzydeł i ramiona mają odcień czarny.
Kaniuk amerykański występuje w zależności od podgatunku:
Kaniuk amerykański występuje głównie na terenach podmokłych, trawiastych z rozproszonymi drzewami. Zazwyczaj nie żyje na wysokościach powyżej 1500 m n.p.m., choć odnotowano już występowanie tego gatunku w Peru, na wysokości 4200 m n.p.m. Jego pożywienie stanowią niewielkie gryzonie, rzadziej inne ptaki, duże owady oraz płazy i gady.
Gniazdo w kształcie miseczki, wyłożone delikatniejszym materiałem i umieszczone w koronie małego lub średniej wielkości izolowanego drzewa lub w krzewie. W zniesieniu 3–5 jaj, które są białe i mocno upstrzone brązowawymi kropkami i plamami. W jednym zbadanym gnieździe w Argentynie okres inkubacji wynosił 31 dni.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kaniuka amerykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2008 roku liczebność światowej populacji szacowano na 0,5–5 milionów osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za wzrostowy.
Gęstość występowania kaniuka amerykańskiego waha się od 1 pary na 100 km² do 1 pary na 1 km². W latach 30. XX wieku gatunek znajdował się na granicy wymarcia ze względu na polowania i kolekcjonowanie jaj. Aktualnie znów jest pospolity.