Amazonka żółtogardła (Amazona oratrix) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), zamieszkujący Meksyk i Amerykę Centralną. Zagrożony wyginięciem.
Amazonki żółtogardłe osiągają 36–38 cm długości oraz ważą około 500 g. Brak widocznego dymorfizmu płciowego. W upierzeniu dominuje kolor zielony. Zasięg koloru żółtego na głowie jest różny w zależności od podgatunku. U młodych osobników jest ograniczony tylko do czoła i kantarków. Na skrzydłach widoczne czerwone lusterko. Ramiona są czerwonopomarańczowe. U podgatunku nominatywnego oraz amazonki słonecznej (A. o. tresmariae) krawędź nadgarstka jest żółta. Ogon jest czerwony u podstawy. Dziób jest jasny, a wokół pomarańczowych oczu widoczna biała obwódka.
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia następujące podgatunki oraz ich obszar występowania:
Gatunek ten został introdukowany w mieście Meksyk, okolicach Los Angeles, południowej Florydzie, na Portoryko, a także w niemieckim mieście Stuttgart.
Zamieszkują lasy łęgowe, liściaste, sosnowe, tropikalne, namorzyny, przybrzeżne lasy bagienne oraz obszary uprawne z luźno rosnącymi drzewami.
Ptaki te żyją w stadach lub w parach. Podczas zdobywania pożywienia tworzą większe grupy. Tworzone przez nie stada są hałaśliwe.
Amazonki żółtogardłe żywią się pąkami, młodymi liśćmi, kwiatami, owocami palm i figowców (Ficus), nasionami drzew między innymi Astronium graveolens.
Sezon lęgowy trwa od marca do kwietnia. Gniazdują w dziuplach drzew. Podczas badań przeprowadzonych w 2014 r. w stanie Michoacán okazało się, że 72,8% drzew, w których gnieździły tamtejsze amazonki żółtogardłe, stanowiły Astronium graveolens oraz Enterolobium cyclocarpum. Samica składa 2–3 jaja. Wysiaduje je przez 26–28 dni. Pisklęta po wykluciu ważą 15 g. Po 9 tygodniach opuszczają dziuplę. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 3–4 lat.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje amazonkę żółtogardłą za gatunek zagrożony (EN – Endangered) nieprzerwanie od 1994 r. Liczbę dojrzałych osobników szacuje się na 4700. Liczebność populacji ma trend spadkowy. Gatunkowi zagrażają utrata środowiska, nielegalny handel dzikimi ptakami. W Belize uznawane są za szkodniki upraw. Gatunek objęty jest I załącznikiem CITES.
