De helmklauwier (Prionops plumatus) is een vogel uit de familie der Prionopidae (Helmklauwieren).
De vogel is 19 tot 25 cm lang en weegt 25 tot 49 gram. Deze vogel heeft een zwart en wit verenkleed. Op de kop (vooral van de nominaat) prijkt een maximaal 4,5 cm lange, witte tot lichtgrijze kuif. Rondom de ogen heeft de vogel een gele ooghuid. Hij heeft bovendien een haaksnavel en krachtige poten met scherpe nagels. De andere ondersoorten hebben een minder opvallende kuif en bij P. p. poliocephalus ontbreekt de kuif geheel.
Deze soort komt voor in grote delen van Afrika, bezuiden de Sahara. Binnen dit verspreidingsgebied worden vijf ondersoorten onderscheiden:
Het broedgebied bestaat uit vooral loofbos met brede bladeren zoals die voorkomen in bossavanne. Buiten de broedtijd kan de vogel ook in ander bostypen worden waargenomen zoals bosranden van regenwoud, half open landschappen met weidegrond en wat bomen, olieplantages en aanplantingen van eucalyptusbos of pinus, of in tuinen en parken in verstedelijkt gebied. Kan in berggebieden tot 2200 m boven de zeespiegel worden aangetroffen.
Deze vogels eten insecten, maar ook kleine gewervelden worden weleens gegeten. Het zijn vrij luidruchtige vogels, die tijdens het foerageren luid kwetteren. Ze vormen meestal groepjes van 5 tot 12 individuen.
Deze vogels nestelen in bomen en struiken. Een legsel bestaat meestal uit 2 tot 7 eieren.
De grootte van de populatie is niet gekwantificeerd. Het is een plaatselijk algemene vogel. Men veronderstelt dat de soort in aantal stabiel is. Om deze redenen staat de helmklauwier als niet bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.
