Kaczka domowa (Anas platyrhynchos f. domestica oraz Cairina moschata f. domestica) – ptak gospodarski z rodziny kaczkowatych, udomowiona forma kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos), kaczki chińskiej (Anas zonorhyncha) i piżmówek (Cairina moschata). Zaliczają się do niej również niepłodne międzygatunkowe mieszańce kaczorów piżmówek i kaczek pekin – mulardy (krzyżowanie kaczki piżmówki z kaczorem pekin jest mniej korzystne). Kaczki domowe mogą być utrzymywane celem pozyskania mięsa, jaj, pierza, jako zwierzęta towarzyszące lub ozdobne, również w kilku celach (typ ogólnoużytkowy).
Kaczęta i kaczki hodowlane można żywić zarówno mieszankami pełnoporcjowymi jak i stosując żywienie kombinowane, łączące mieszanki pełnoporcjowe i pasze objętościowe. W przypadku brojlerów najprostsze jest podawanie do woli mieszanek pełnoporcjowych (o składzie zależnym od wieku ptaka – inny od 4. tygodnia życia do końca tuczu), można również komponować mieszanki z udziałem pasz objętościowych i koncentratów białkowych. W żywieniu kaczek ogółem dopuszczalne są między innymi następujące składniki:
Jako pasze objętościowe najczęściej stosuje się ziemniaki parowane, marchew, zielonki i susz roślinny. Według danych z 2005 roku kaczki Pekin w 7. tygodniu życia spożywają dziennie przeciętnie 230–250 g paszy. Dla porównania, według danych z 1996 roku wówczas było to przeciętnie 280 g paszy dziennie. Kaczki piżmówki wymagają odmiennego żywienia, między innymi ze względu na inną fizjologię, anatomię, wolniejszy rozwój nerek w początkowej fazie odchowu, krótszy przewód pokarmowy i mocno zaznaczony dymorfizm płciowy (odchów samców i samic przebiega inaczej).
W 2014 znano łącznie 319 ras kaczek, w tym:
Do 12 ras transgranicznych międzynarodowych należą:
Pogłowie kaczek na świecie w 2018 według danych FAOSTAT wynosiło niecałe 1,15 miliarda osobników. Udział poszczególnych regionów przedstawia poniższa tabela:
FAOSTAT zawiera dane dotyczące pogłowia zwierząt gospodarskich z lat 1961–2018 (stan z początku 2020 roku). W tym okresie światowe pogłowie kaczek niezmiennie zwiększało się, znaczny spadek nastąpił wyłącznie w latach 1997–1998 (z 0,947 na 0,8 mld) i 2010–2011 (z 1,196 na 1,104 mld). Próg 0,5 mld sztuk został przekroczony między 1986 a 1987, a 1 mld sztuk – między 2001 i 2002. W podanym 51-letnim okresie najwyższe pogłowie kaczek odnotowano w 2010.
W 2017 Azja odpowiadała za 84,2% światowej produkcji mięsa kaczego – ponad 3,754 mln ton. W Europie wyprodukowano wówczas 10,9% mięsa kaczego – 486 tys. ton. Na kolejnych miejscach znajdowały się obie Ameryki (2,5%), Afryka (2%) i Oceania (0,4%). Głównym producentem w 2017 były Chiny – 3,067 mln ton mięsa kaczego; na drugim miejscu znajdowała się Francja z 235,4 tys. ton. Według statystyk z bazy FAOSTAT, Chiny niezmiennie zajmują pierwsze miejsce w produkcji mięsa kaczego, a biorąc pod uwagę uśrednione wartości drugie miejsce zajmuje Francja. W przeciwieństwie do Chin, jej pozycja nie jest jednak stała; przykładowo w latach 1980–1985 drugie miejsce przypadało Tajlandii.
W bazie FAOSTAT nie ma danych dotyczących produkcji jaj kaczych, dostępne są jedyne te zbiorcze dotyczące wszystkich jaj innych, niż kurze.
Kaczki domowe wywodzą się od następujących gatunków:
W krajach Zachodu kaczki krzyżówki udomowiono znacznie później, niż kury i gęsi. Istnieje kilka hipotez dotyczących czynników, które mogły ten proces opóźnić. Kacze jaja są w porównaniu do kurzych stosunkowo duże, a selekcja sztuczna była nakierowana na pozyskanie dużych ptaków – nie dużych jaj. Do tego mimo wysokiej wartości odżywczej nie cieszyły się one w Europie popularnością. Hodowlę utrudniały także węższe niż u kur preferencje żywieniowe oraz niemożność komfortowego utrzymywania ptaków z błonami pławnymi między palcami w klatkach z drucianej siatki. Dostępność odpowiedniego pokarmu była mniejsza szczególnie podczas zimy, zaś w południowo-wschodniej Azji – gdzie kaczki udomowiono – klimat był odpowiedni. Selekcję prowadzącą do powstania typów użytkowych: mięsnego i nieśnego oraz ras ozdobnych zaczęto prowadzić dopiero w XVIII i XIX wieku.
