De alligatorschildpad (Macrochelys temminckii) is een grote schildpaddensoort uit de familie bijtschildpadden (Chelydridae).De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door Gerard Troost in 1835. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Chelonura temminckii gebruikt. Andere veelgebruikte benamingen zijn alligatorchelydra en gierschildpad, en de geslachtsnaam is in het verleden zowel Macroclemys als Macroclemmys geweest, waardoor niet altijd de juiste naam wordt gebruikt.
Na
NachtelijkVl
Vleesetende dierenEen carnivoor of vleeseter is in de ecologie een willekeurig organisme dat uitsluitend dierlijk weefsel als voedsel gebruikt. Dit weefsel kan zowel...
Vi
VisetersPiscivoor betekent visetend, en is een term in de biologie die gebruikt wordt voor carnivore dieren die vrijwel uitsluitend leven van vissen. Het g...
Aa
AaseterEen aaseter is een dier dat leeft van dierlijke resten, en niet zelf op voedsel jaagt. Aaseters kunnen groot of klein zijn. Veel insecten zijn bijv...
Wa
WaterdierenEen aquatisch dier of waterdier is een in het water levend dier, dus direct afhankelijk van water. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld landdieren...
Pr
Precociale dierenNa
NatatoriaalTe
TerrestrischeEi
EierleggendOviparie is het verschijnsel dat dieren zich voortplanten door middel van het leggen van eieren. Anders dan bij vivipare (levendbarende) dieren ont...
Hi
Hinderlaag roofdierPo
PolygynandrieSo
Solitaire dierenGe
Geen migrantIn
In winterslaapDe winterslaap, ook wel hibernatie is een staat van voortdurende hypothermie. Deze kan een lange periode duren, een aantal dagen, enkele weken en s...
A
begint metHet schild kan 80 centimeter lang worden, en met kop en nogal lange staart daar bij gerekend, meet dit forse reptiel soms tot ca. 1,5 m. Het schild is opvallend bulterig en heeft drie steile lengterichels en een diep, ruitvormig reliëf. De dunne staart is bijna even lang als het schild en de ogen staan wat meer aan de zijkant van de kop. De relatief grote kop bestaat voor het grootste deel uit kaak, waarvan de kaakspieren tot de krachtigste uit de schildpaddenwereld behoren. De zwaarste erkende alligatorschildpad woog 230 pounds (104 kg), en werd in de jaren 60 aangetroffen. In de regel wordt de alligatorschildpad echter niet veel zwaarder dan 75 kilo. Daarmee is dit massieve reptiel toch een van de grootste zoetwaterschildpadden ter wereld.
Het verspreidingsgebied omvat het zuidoosten van de Verenigde Staten, in Florida en aangrenzende staten in de kom van de Golf van Mexico. De schildpad houdt van vrijwel alle grotere wateren met ondiepe delen, een modderbodem en enige onderwatervegetatie, en is een echt waterdier dat maar zelden op het land komt. Alleen om de eitjes af te zetten en om van poel te wisselen als de 'thuispoel' dreigt op te drogen wordt het land betreden.
Het menu bestaat voornamelijk uit vis, die de alligatorschildpad lokt door op de bodem te gaan liggen met wijd opengesperde bek en dan de wormachtige tong te bewegen. Het op een rots gelijkende lichaam en het donkere verhemelte dat op modder lijkt zorgen ervoor dat het dier daar erg succesvol in is. De schildpad ziet niet veel en gaat af op gevoel; als de tong wordt aangeraakt klapt de val dicht, wat vaak betekent dat een vis al hapklaar in twee stukken wordt gebeten. Buiten vis gaan ze af op alles wat beweegt, knaagdieren, amfibieën en zelfs watervogels, die de schildpad als een ware alligator onder water sleurt en met de bek en poten uit elkaar trekt. Ook wordt aas gegeten, dat met het goede reukvermogen van de schildpad wordt opgespoord.
De volwassen alligatorschildpad heeft nauwelijks tot geen natuurlijke vijanden. Hij is niet kwetsbaar voor de aanvallen van andere rivierdieren, en weet aanvallen van deze in de regel prima af te slaan. Juveniele exemplaren worden echter vaak opgegeten door vogels en grote vissen. Wilde honden en zwijnen willen nogal eens de eieren opgraven wanneer de vrouwtjes de eieren gelegd en begraven hebben. Het enige waar de populatie daadwerkelijk onder te lijden heeft is de mens.
Schildpadden worden vaak in gevangenschap gehouden maar de alligatorschildpad is geen huisdier voor beginners. Als ze slecht worden verzorgd blijven ze klein en kwijnen ze weg. Als men ze goed verzorgt worden het vleesverslindende monsters die beter uit de buurt van huisdieren en kinderen kunnen worden gehouden. Volwassen exemplaren hebben bovendien een groot terrarium nodig.
