Szerokodziób obrożny
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Eurylaimus ochromalus

Szerokodziób obrożny (Eurylaimus ochromalus) – gatunek małego ptaka z rodziny szerokodziobów (Eurylaimidae). Występuje w południowo-wschodniej Azji, w tym części Indonezji. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Wygląd

Długość ciała wynosi 13,5–15 cm, masa ciała 31–39 g. Wymiary szczegółowe: długość skrzydła 75–84(88) mm u samców, 75–82 mm u samic, długość dzioba: 18,4–21,4 mm u samców i 18,3–20,4 mm u samic, długość ogona: 44,5–29 mm u samców i 44,4–47 mm u samic, długość skoku – 19,3–21,8 mm u samców i 19,4–22 mm u samic (n samców = 29, samic = 28). Wierzch ciała czarny, można dostrzec szeroką, białą obrożę. Grzbiet i skrzydła pokrywają grube, czarne plamy. W ogonie 10 sterówek. Mają kolor czarny, na środkowej parze występują żółtawe plamy, na zewnętrznych – białe. Przez pierś przechodzi czarny pas (u samicy przerwany), reszta spodu ciała winnoróżowa, przechodząca w jasnożółtą na brzuchu i pokrywach podogonowych. Tęczówka jasnożółta, dziób jaskrawy, od turkusowego po kobaltowy. Górna szczęka ma zielone zakończenie i czarną krawędź. Nogi i stopy rogoworóżowe po niebieskawe. Młode nie mają czarnej przepaski na piersi, do tego wyróżnia je płowa brew i szarobiały spód ciała.

Dystrybucja

Geografia

Szerokodziób obrożny zamieszkuje południową Mjanmę, południowo-zachodnią i południową Tajlandię, kontynentalną część Malezji, wyspy Riau, Lingga, Sumatrę, Bangka, Belitung, północne Wyspy Natuna oraz Borneo (również teren Brunei).

Szerokodziób obrożny Mapa siedliska
Szerokodziób obrożny Mapa siedliska
Szerokodziób obrożny
Attribution-ShareAlike License

Nawyki i styl życia

Środowiskiem życia szerokodziobów obrożnych są różne rodzaje lasów, w tym lasy wiecznie zielone, lasy zdominowane przez dwuskrzydlcowate, lasy o ubogich glebach, lasy na bagnach, skraje lasów, lasy wtórne, zapuszczone plantacje – m.in. kakaowców, kauczukowców i albicji (Albizia). Może występować na obszarze lasów dotkniętych wycinką i lasów wtórnych, jeśli nadal rosną w nich wysokie drzewa. W Mjanmie, Tajlandii i na Półwyspie Malajskim stwierdzany do 700 m n.p.m., do 900 m n.p.m. na Sumatrze i do około 1220 m n.p.m. na Borneo. Pożywieniem przedstawicieli E. ochromalus są głównie bezkręgowce, w tym prostoskrzydłe, modliszkowate, chrząszcze (w tym kózkowate i poświętnikowate), błonkoskrzydłe, termity i gąsienice. Ptaki badane na Borneo zjadały przeciętnie mniejsze prostoskrzydłe (do 35 mm) niż szerokodzioby purpurowe (E. javanicus). Odnotowano również zjadanie drobnych mięczaków, a w żołądku jednego okazu z Borneo znajdowały się czerwonopomarańczowe jagody. Żerując, szerokodzioby obrożne tworzą niewielkie (do 10–15 osobników), rozrzucone grupy, żerujące w środkowych i wyższych piętrach lasu. Okazjonalnie ptaki te dołączają do stad wielogatunkowych. Odzywają się bulgoczącym trylem, podobnym do dźwięków wydawanych przez owady.

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Nawyki godowe

Przeważnie lęgi rozpoczynają się wraz z porą suchą, jednak odnotowywano różne okresy w roku: luty–październik na kontynencie, styczeń–lipiec na Sumatrze i marzec–sierpień na Borneo. Szerokodzioby obrożne budują niezbyt staranne gniazdo o kształcie gruszki. Budulec stanowią mchy, grzybnia i żyłki liści, wnętrze gniazda wyściełane jest szorstkimi korzeniami traw, liśćmi bambusa i łodyżkami liściowymi. Jedno zbadane gniazdo miały wymiary około 17 na 13 na 10 cm i grubość ścianek bliską 3,8 cm. Na Borneo niekiedy ptaki te zakładają gniazda blisko pszczelich. W zniesieniu zwykle 3 jaja, czasem 2. Brak informacji o inkubacji i młodych. Obserwowano ptaka karmiącego pisklę kukułki krótkoskrzydłej (Cuculus micropterus) i jednokrotnie pisklę oraz jajo nieokreślonego gatunku kukułki.

Populacja

Liczba ludności

IUCN uznaje szerokodzioba obrożnego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened) nieprzerwanie od 2000 roku (stan w 2021); wcześniej, od 1988 roku miał status najmniejszej troski. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak opisywany jest jako lokalnie pospolity. Prawdopodobnie populacja umiarkowanie zmniejsza liczebność ze względu na niszczenie środowiska. Częściowo efekt może łagodzić akceptowanie przez ptaki roślinności wtórnej. BirdLife International wymienia 40 ostoi ptaków IBA, w których można napotkać te ptaki. Szerokodzioby obrożne stwierdzano również w parkach narodowych, jak PN Kaeng Krachan (Tajlandia), PN Taman Negara w Malezji i PN Way Kambas na Sumatrze.

Bibliografia

1. Szerokodziób obrożny artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Szerokodzi%C3%B3b_obro%C5%BCny
2. Szerokodziób obrożny Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22698735/110680385
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/683884

Więcej fascynujących zwierząt do poznania