Kałamarnica kolosalna (Mesonychoteuthis hamiltoni) – gatunek kałamarnicy z rodziny Cranchiidae. Obok kałamarnicy olbrzymiej (Architeuthis dux) jeden z największych znanych mięczaków.
Mesonychoteuthis hamiltoni jest jednym z największych (jeśli nie największym) wśród znanych bezkręgowców – masa przedstawiciela tego gatunku wynosi około 500 kg. Jest znanych zaledwie kilka osobników, a obecne szacunki na podstawie analizy mniejszych i niedojrzałych okazów określają maksymalny rozmiar osobników tego gatunku na 12–14 m długości i wagę do 750 kilogramów.M. hamiltoni mają odmienne proporcje i znacznie masywniejszy płaszcz niż kałamarnice olbrzymie o tej samej długości. Wyróżnia się u nich głowę, nogę (przekształconą nogę tworzą ramiona wraz z lejkiem) i worek trzewiowy. Głowa charakteryzuje się wysokim poziomem rozwinięcia, oczy osiągają do 30 cm średnicy. Otwór gębowy otoczony jest wieńcem 10 ramion, przy czym dwa ramiona są wydłużone i służą do chwytania ofiar. W worku trzewiowym znajdują się narządy wewnętrzne. Ubarwienie od białego po różowawe.
O tych kałamarnicach wciąż wiadomo niewiele, gdyż do roku 2005 opisano zaledwie dziesięć egzemplarzy. Kałamarnica kolosalna żyje w wodach antarktycznych, choć młode okazy znajdowane są w cieplejszych wodach.
Prawdopodobnie zasiedla mezo- i batypelagial, jednak osobniki młodociane przebywają również przy powierzchni. M. hamiltoni zanotowano nawet na głębokości około 2000 metrów pod poziomem morza; prowadzą głównie bentoniczny tryb życia. Występuje w zimnych wodach Oceanu Południowego, od Antarktydy do południowego krańca Afryki, Ameryki Południowej i Nowej Zelandii.
Mesonychoteuthis hamiltoni jest często uważany za bardzo aktywnego i agresywnego drapieżnika, jednak szacunki jego wymagań metabolicznych i energetycznych sugerują, że kałamarnica ta prowadzi powolny tryb życia i wymaga bardzo niewiele pokarmu – dorosłemu osobnikowi o masie 500 kg ważąca 5 kg ryba może wystarczyć na około 200 dni. W takim wypadku wymagania pokarmowe wynosiłyby jedynie 0,03 kg na dzień, co odpowiada 45,1 kcal. Prawdopodobnie kałamarnica kolosalna poluje z zasadzki i chwyta zdobycz za pomocą haków na ramionach i mackach. Żywi się głównie rybami, zwłaszcza antarem polarnym, natomiast sama stanowi potencjalne pożywienie dla kaszalotów i rekinów Somniosus antarcticus (wcześniej uznawanych za S. microcephalus).