Kukal zmienny (Centropus sinensis) – gatunek dużego ptaka z rodziny kukułkowatych (Cuculidae). Występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Długość ciała wynosi 47–52 cm. Masa ciała dla jednego samca z Indii: 236 g, dla jednej samicy z Indii: 268 g. W upierzeniu dymorfizm płciowy nie występuje. Samice są większe od samców. Głowa, górna część grzbietu i spodnie partie ciała czarne. Na głowie występuje niebieska lub fioletowawa opalizacja. Skrzydła kasztanowe. Sterówki czarne z zielonym połyskiem. Pokrywy podskrzydłowe czarne; u niektórych osobników występują drobne białe paski. Tęczówka barwy od brązowej po czerwoną. Dziób i nogi czarne.
IOC wyróżnia następujące podgatunki:
Autorzy Kompletnej listy ptaków świata za podgatunek kukala zmiennego uznają też kukala brunatnego C. (s.) andamanensis Beavan, 1867, który jest klasyfikowany przez IOC i IUCN jako osobny gatunek. Zamieszkuje on Andamany.
Środowiskiem życia kukali zmiennych są obszary trawiaste i zarośla wtórne na skrajach lasów, w okolicy obszarów rolniczych i wodnych. Występują również w namorzynach, zakrzewieniach, na bagnach, w trzcinowiskach i ogrodach. Są to ptaki skryte, często ukrywają się w gęstej roślinności. Żywią się dużymi owadami, gąsienicami, małymi kręgowcami (jak młode myszy czy jaszczurki), ślimakami, ptasimi jajami, owocami i nasionami. Pożywienia szukają na ziemi.
Okres lęgowy trwa podczas pory najintensywniejszych opadów deszczu; w północnych Indiach głównie od czerwca do września, na Półwyspie Indyjskim i Sri Lance niemal cały rok (na Sri Lance najintensywniej w marcu i kwietniu). Gniazdo ma kształt kulisty, zbudowane jest z luźno splecionych traw, liści i gałęzi. Rosnące nieopodal liście i gałązki zostają wplecione w konstrukcję gniazda, dzięki czemu pozostaje one zawsze dobrze ukryte. Zniesienie liczy 3–6 jaj. Obydwa ptaki z pary zajmują się wysiadywaniem i młodymi.
IUCN uznaje kukala zmiennego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2022). Kukala brunatnego IUCN również uznaje za gatunek najmniejszej troski. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji obu tych taksonów za stabilny.
