Liściouch żółtozady
Królestwo
Gromada
Podtyp
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Phyllotis xanthopygus

Liściouch żółtozady (Phyllotis xanthopygus) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w Ameryce Południowej.

Wygląd

Jest to niewielki gryzoń, o przeciętnych rozmiarach w swoim rodzaju. Ciało wraz z głową ma długość przeważnie większą niż 90 mm (od 90 do 143 mm), ogon jest względnie długi, przeważnie dłuższy niż 90% długości ciała (80–141 mm); tylna stopa ma długość 25–32 mm, uszy są duże i mają długość 20–31 mm; masa ciała 30–92 g. Ubarwienie wykazuje dużą zmienność z rozmieszczeniem. U gryzoni żyjących na większych wysokościach futro jest gęstsze i bardziej puszyste niż u pozostałych; wibrysy są bujne i długie. Ubarwienie grzbietu jest zmienne z wysokością i szerokością geograficzną, od bladopłowego do szarego. Spód białawy, szarawy do płowego; obecność smugi piersiowej zmienna między populacjami i wewnątrz nich. Garnitur chromosomowy wynosi 2n = 38 i FN = 70–72.

Dystrybucja

Geografia

Liściouch żółtozady występuje wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej, w Andach i Patagonii. Jest spotykany w zachodnim i środkowym Peru, w Boliwii, w Argentynie po prowincję Santa Cruz na południu i w Chile, po region Magallanes. Ma największy zasięg spośród gatunków wyróżnianych w swoim rodzaju.

Pokaż więcej

Żyje w różnorodnych siedliskach, w tym na mokradłach, lasach drzew Polylepis, na Altiplano, terenach trawiastych i pokrytych krzewami, skalistych i objętych działalnością rolniczą.

Gatunek ten ma duży zasięg, obejmujący szerokości geograficzne od 15° do 51° S i występuje na bardzo różnych wysokościach, na południu zasięgu żyje od poziomu morza do 2000 m n.p.m., na północy od 1900 m n.p.m. wzwyż; w Chile i Peru poniżej 2000 m n.p.m. zastępuje go liściouch Darwina i liściouch pacyficzny. Ogółem jest spotykany od poziomu morza do ponad 5600 m n.p.m.

Zakładano niegdyś, że ze względu na niską dostępność pokarmu, chłód i zagrożenie niedotlenieniem górna granica występowania dzikich ssaków w Andach i Himalajach przebiega na wysokości 5200–5800 m n.p.m. Nagrania wideo tych gryzoni na wysokości 6205 m n.p.m. skłoniły naukowców do wyprawy w 2020 roku na płaskowyż Puna de Atacama, która potwierdziła liczne występowanie Phyllotis xanthopygus rupestris powyżej 5000 m n.p.m. Jeden osobnik został schwytany na szczycie wulkanu Llullaillaco (6739 m n.p.m.), co jest rekordem wysokości występowania ssaków.

Zasięg występowania w zależności od podgatunku:

  • P. xanthopygus xanthopygus – od północno-zachodniej Patagonii w Argentynie i Chile, na południe do Cieśniny Magellana i pasm andyjskich w skrajnie południowym kontynentalnym Chilel, aż do wybrzeża w prowincji Santa Cruz w Argentynie.
  • P. xanthopygus chilensis – Altiplano na zachód i południowy zachód od jeziora Titicaca w Peru i Boliwii oraz wysokie Andy między regionem Tarapacá w Chile i Boliwią, na wysokości powyżej 3300 m n.p.m.
  • P. xanthopygus posticalis – środkowe i południowe Peru, po obu stronach zbocza Andów do wysokości 1800 m n.p.m.
  • P. xanthopygus ricardulus – środkowe i wschodnie Andy w północno-zachodniej i północno-środkowej Argentynie, na wysokości 500-4800 m n.p.m.; prawdopodobnie do tego podgatunku należą izolowane populacje w prowincjach Santiago del Estero, Córdoba i San Luis.
  • P. xanthopygus rupestris – płaskowyżowa Boliwia, zasięg rozciągający się w dół wschodniego zbocza Andów do prowincji Jujuy w Argentynie i na średnich wysokościach na zachodnim zboczu w północnym Chile i południowym Peru.
  • P. xanthopygus vaccarum – obie strony Andów, od Atakama w Chile i prowincji Catamarca w Argentynie, na południe do Talca w Chile i prowincji Neuquén w Argentynie, na wysokości 800–4000 m n.p.m.

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Liściouch żółtozady prowadzi naziemny, ściśle nocny tryb życia. Rozród następuje w różnym czasie w różnych częściach zasięgu: na południu peruwiańskiego Altiplano ciężarne samice były chwytane na przełomie lipca i sierpnia (zimą), ale w Caccachara od października do grudnia. Dzikie osobniki jadają zielone części roślin, ale w niewoli preferują nasiona.

Styl życia

Dieta i odżywianie

Populacja

Liczba ludności

Liściouch żółtozady jest pospolity, toleruje rozmaite siedliska i ma duży zasięg występowania. Jest spotykany w wielu obszarach chronionych; nie są znane większe zagrożenia dla tego gatunku. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje go za gatunek najmniejszej troski.

Bibliografia

1. Liściouch żółtozady artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Li%C5%9Bciouch_%C5%BC%C3%B3%C5%82tozady
2. Liściouch żółtozady Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/17232/22341741

Więcej fascynujących zwierząt do poznania