Skałoskakun piarżyskowy
Królestwo
Gromada
Podtyp
Klasa
Rząd
Nadrodzina
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Zyzomys palatalis

Skałoskakun piarżyskowy (Zyzomys palatalis) – gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący wyłącznie w północnej części Australii.

Wygląd

Jest to niewielki gryzoń o sługości ciała (bez ogona) 90–150 mm, długości ogona 100–152 mm, długości ucha 17–20 mm, długości tylnej stopy 26–30 mm; osiąga masę ciała 65–160 g. Podobnie jak inne skałoskakuny jest krępej budowy, z charakterystycznie wysklepionym pyszczkiem, zaokrąglonymi uszami i wypukłymi oczami. Wierzch ciała jest szarobrązowy, spód jest biały. Ogon gryzonia jest gruby, ku końcowi zwężający się i gęściej pokryty futrem. Zwierzę odkłada w ogonie tłuszcz; ogon także łatwo odrywa się w przypadku ataku drapieżnika, umożliwiając skałoskakunowi ucieczkę.

Dystrybucja

Geografia

Kraje
Strefy biogeograficzne

Skałoskakun piarżyskowy jest australijskim endemitem. Występuje w regionie Zatoki Karpentaria na Terytorium Północnym, przy granicy z Queenslandem (nie stwierdzono go w tym stanie). Jest znany jedynie z pięciu wąwozów w piaskowcowych wzgórzach, nie wiadomo, jak duży obszar zamieszkiwał w przeszłości.

Nawyki i styl życia

Skałoskakun piarżyskowy zamieszkuje las monsunowy, porastający skaliste zbocza wąwozów; trzyma się piargów. Skałoskakun piarżyskowy prowadzi naziemny, nocny tryb życia, w ciągu dnia kryjąc się w szczelinach skalnych i jaskiniach. Jest spotykany przeważnie w promieniu 100 m od stałych źródeł wody. Jego pożywieniem w 84% są owoce i nasiona dwuliściennych. Obecność tych gryzoni można rozpoznać po charakterystycznie obgryzionych orzechach. Areał osobniczy samców i samic jest jednakowy, około 1,1 hektara. Nocą zwierzę może przewędrować do 2 km, czasem wychodząc na sawannę, lecz nie dalej niż na 80 m od skraju lasu deszczowego.

Pokaż więcej

Rozmnażanie się tego gatunku stwierdzono w różnych miesiącach roku. Samice, które dożyją drugiego roku życia, mogą rodzić do czterech razy w roku, w miocie rodzi się tylko od 1 do 3 młodych.

Pokaż mniej
Styl życia
Zachowanie sezonowe

Populacja

Liczba ludności

Skałoskakun piarżyskowy ma bardzo ograniczony zasięg występowania, który nie jest objęty ochroną. Niektóre badania wskazywały na wzrost jego liczebności, ale nie jest to pewne; ocenia się, że obecnie żyje mniej niż 1000 dorosłych osobników. Za najważniejsze zagrożenie uznawane jest niewłaściwe obchodzenie się z ogniem, co prowadzi do występowania pożarów i degradacji środowiska kluczowego dla tych zwierząt. Zwierzęta hodowlane mogą także wpływać na jakość dostępnego środowiska, chociaż wypasane na tych terenach bydło w małym stopniu korzysta ze skalistych siedlisk skałoskakunów. Na gryzonie te prawdopodobnie polują zdziczałe koty.

Pokaż więcej

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody obecnie uznaje skałoskakuna piarżyskowego za gatunek krytycznie zagrożony (ang. Critically Endangered – CR). Dla ochrony tego zwierzęcia potrzebne jest monitorowanie populacji i kontrola nad zagrożeniem pożarowym. Podjęte próby introdukcji tych zwierząt do Parku Narodowego Limmen zakończyły się niepowodzeniem.

Pokaż mniej

Bibliografia

1. Skałoskakun piarżyskowy artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Ska%C5%82oskakun_piar%C5%BCyskowy
2. Skałoskakun piarżyskowy Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/23327/22457211

Więcej fascynujących zwierząt do poznania