Sum, Sum europejski
Sum pospolity, sum, sum europejski (Silurus glanis) – gatunek ryby z rodziny sumowatych (Siluridae).
Druga co do wielkości (po biełudze) ryba Europy i największa europejska ryba słodkowodna. Osiąga długość 3 m i masę ciała ponad 100 kg (największy okaz miał długość 2.73 m i ważył 130 kg). W Polsce przedstawiciele tego gatunku osiągają mniejsze rozmiary (ok. 2,5 m) ze względu na klimat i dostępność pożywienia. Ciało długie pozbawione łusek, głowa duża, otwór gębowy jest duży, silnie uzębiony. Nad górną szczęką znajdują się dwa długie, a pod dolną cztery krótkie wąsy. Płetwa grzbietowa jest silnie zredukowana, posiada tylko 3-5 promieni, natomiast płetwa odbytowa jest bardzo długa i sięga prawie do zaokrąglonej płetwy ogonowej. Ogon bardzo długi, stanowi 3/5 długości ciała. Oczy małe, nozdrza zakończone krótkimi mięsistymi rurkami.
Ubarwienie zależy od środowiska. Grzbiet jest ciemny lub prawie czarny, czasem z zielonkawym, niebieskawym lub brązowawym odcieniem. Boki ciemnożółtawobiałe z wyraźnym szarobrązowym marmurkowym wzorem, brzuch szarobiały z ciemnymi nieregularnymi plamami. Czasami występują czerwonookie osobniki albinotyczne.
Zasiedla wody zlewiska Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego i Morza Kaspijskiego na wschodzie aż po Hiszpanię na zachodzie. Na północ sięga do Zatoki Botnickiej (płd. i środkowa Szwecja i płd. część Finlandii). Introdukowany we Francji i we Włoszech oraz na Półwyspie Iberyjskim.
Spotykany w dużych rzekach i zbiornikach zaporowych, w jeziorach jest rzadszym mieszkańcem. Najczęściej aktywny po zachodzie słońca, w dzień przebywa na dolnych partiach, przy dnie w miejscach o spokojnym przepływie. Prowadzi osiadły tryb życia i z natury jest samotnikiem. Zimą, od grudnia do lutego, nie żeruje.
Młodociane osobniki zjadają początkowo skorupiaki, robaki itp. Starsze są drapieżnikami. Poluje na ryby różnych gatunków. Czasem zjada żaby, ropuchy i salamandry i wszelkiego innego rodzaju płazy, a nawet pożywia się gadami, ssakami, ptakami. Gdy nie ma możliwości normalnego odżywiania, pożywia się padliną. Choć najbardziej lubi jeść pływające ptaki, to większość zdobyczy stanowią niewielkie rybki o długości kilkunastu centymetrów.
Dojrzałość płciową osiąga w wieku 3–6 lat. Tarło odbywa się od maja do lipca w temperaturze nie mniejszej niż 20 °C, na zarośniętych płyciznach. Samica buduje na oczyszczonym z roślin podłożu prymitywne gniazdo i składa do niego około 500 tys. ziaren ikry, której pilnuje samiec. Wylęg następuje po 3-4 dniach. Okres larwalny kończy się po około 21 dniach. Młode osobniki wyglądem przypominają kijanki. W zależności od sprzyjających warunków sumy mogą osiągnąć metr długości nawet w ciągu niecałych 2 lat. W prywatnych hodowlach (np. w Niemczech, Hiszpanii), już 10-miesięczne sumy mierzą przeciętnie około 60 cm. Nie jest jeszcze znana maksymalna długość życia tej ryby, ale szacuje się, że może dożyć ponad 80 lat.
Największe znaczenie gospodarcze ma w rejonie Morza Czarnego. Wędkarze łowią go przede wszystkim na żywca lub martwą rybkę, z gruntu lub na spławik oraz na spinning.
