Malagasi-boa
De madagaskar-boa of malagasi-boa (Acrantophis madagascariensis) is een slang uit de familie reuzenslangen (Boidae).
De boa bereikt een totale lichaamslengte van twee tot drie meter en heeft een bruine kleur en een onregelmatige vlekkentekening. De madagaskar-boa komt alleen voor op het Afrikaanse eiland Madagaskar en enkele omliggende eilandjes. Het is een bodembewoner die leeft in tropische bossen. Het voedsel bestaat uit kleine zoogdieren en vogels.
De slang was lange tijd erg populair in de dierenhandel en de leerindustrie en door ontbossing werd het leefgebied aangetast.
Te
TerrestrischeEen graafgang is een holte of een tunnel die een dier in de grond heeft gegraven als tijdelijk verblijf, als schuilplaats of als bijproduct van ond...
Ovoviviparie is het verschijnsel waarbij dieren zich voortplanten door middel van eieren die in het lichaam van de moeder worden bevrucht en uitgeb...
A
begint metDe kop is zoals bij veel boa's lang en breed en wordt smaller naar de snuitzijde. De ogen zijn aan de bovenzijde van de zijkant van de kop gepositioneerd. Het oog is bruin, de pupil is verticaal. Achter het oog is een zwarte oogstreep aanwezig die een grillige vorm heeft en schuin naar onderen loopt naar de nek. De boven- en onderlipschubben (ook wel labialen) zijn vaak zwart gevlekt.
De madagaskar-boa bereikt een totale lichaamslengte tot ongeveer twee meter. De grootste exemplaren worden langer dan drie meter en het allergrootst bekende exemplaar mat 3,2 meter.
Een jong volwassen exemplaar heeft een gemiddeld lichaamsgewicht van ongeveer 4 tot 5 kilogram. Het zwaarste exemplaar ooit was een slang van 270 centimeter die 8,2 kilo woog. Dit dier had recentelijk geen grote prooien gegeten. De allergrootste exemplaren worden waarschijnlijk meer dan tien kilo zwaar.
De madagaskar-boa lijkt uiterlijk sterk op de boa constrictor die in Zuid-Amerika leeft. De lichaamskleur is overwegend lichtbruin, met donker- tot licht- en oranjebruine tot zwarte vlekken en strepen. Het patroon is onregelmatig zodat de slang op een natuurlijke achtergrond van bladeren en takjes niet opvalt.
De madagaskar-boa komt voor in delen van Afrika en meer specifiek is de slang endemisch op het zuidoostelijk gelegen eiland Madagaskar. De slang komt echter alleen voor in het uiterste noorden en noordwesten van Madagaskar en op enkele kleinere nabijgelegen eilanden zoals eiland Nosy Be.
Het verspreidingsgebied binnen Madagaskar loopt westelijk van de stad Antsiranana in het uiterste noorden tot bij de stad Mahajanga in het noordwesten van Madagaskar. Mogelijk komt de slang zuidelijker voor tot ongeveer de stad Morondava. Oostelijk komt de slang voor van het noordelijkste deel van het eiland tot zuidelijk in Tampolo.
Het oppervlak van het totale verspreidingsgebied wordt door de natuurbeschermingsorganisatie IUCN geschat op ongeveer 128.000 vierkante kilometer. De boa komt voor in laaggelegen gebieden op zeeniveau tot op een hoogte van 800 meter boven zeeniveau.
De habitat bestaat uit open delen van de vochtige tot drogere bossen van Madagaskar. Door menselijke activiteiten zoals houtkap wordt het aanbod aan natuurlijke habitat steeds kleiner. Omdat de madagaskar-boa zich goed kan aanpassen aan andere omgevingen heeft de slang zich kunnen handhaven in een door de mens aangepaste omgeving. De boa wordt vaak aangetroffen nabij landbouwgronden en dierenkwekerijen.
De slang is nachtactief en foerageert als het volledig donker is. Overdag verschuilt de slang zich in de strooisellaag van het bos of in holle boomstammen of verlaten holen van zoogdieren. Volwassen exemplaren jagen alleen op de bodem. De jonge exemplaren echter zoeken voornamelijk op enige hoogte in struiken en bomen naar voedsel.
Op het menu staan voornamelijk kleine zoogdieren en vogels, die eerst worden gewurgd en vervolgens in één keer worden doorgeslikt. Voorbeelden van zoogdieren die worden gegeten zijn voornamelijk knaagdieren maar daarnaast ook verschillende lemuren. Voorbeelden zijn tenreks zoals de gewone tenrek (Tenrec ecaudatus, tot 2,4 kg), maki's zoals de bruine maki (Eulemur fulvus, tot 2 kg) en de grotere sifaka's zoals de Coquerels kroonsifaka (Propithecus coquereli, tot 4 kg).
Soms worden ook vleermuizen gegeten en met name de rode vleerhond (Pteropus rufus) staat op het menu. Vogels die door de slang worden buitgemaakt zijn voornamelijk eenden.
In de winter, die in het natuurlijke verspreidingsgebied loopt van mei tot juli, houdt de slang een winterslaap. De buitentemperatuur is dan te laag om het metabolisme van de slang op gang te houden. De madagaskar-boa is eierlevendbarend, de vrouwtjes zetten geen eitjes af maar baren levende jongen. Er worden wel eieren gevormd maar deze komen al in het moederlichaam uit en worden enige tijd meegedragen tot de jonge slangen voldoende zijn ontwikkeld.
De vrouwtjes brengen per keer zo'n vier tot zes jongen ter wereld die direct zelfstandig zijn. Van in gevangenschap gehouden exemplaren is bekend dat alleen bij de eerste worp een dergelijk aantal jongen wordt geboren, later kan het vrouwtje tot zeventien juvenielen ter wereld brengen per worp. Het aantal mannetjes is vaak beduidend hoger dan het aantal vrouwtjes. De jongen kunnen bij hun geboorte een lichaamslengte hebben tot 70 centimeter wat relatief lang is.
