De alpenboktor (Rosalia alpina) is een insect uit de familie van de boktorren (Cerambycidae), en wordt ook wel alpenbok genoemd.
Deze kever heeft blauwgrijze tot helder blauwe kleuren, met name de voorzijde van het lichaam is bij veel exemplaren intenser van kleur. Het lichaam is zoals bij alle boktorren langwerpig, de poten lang en dun en de tasters zeer lang. Mannetjes zijn makkelijk van vrouwtjes te onderscheiden doordat de tasters van vrouwtjes ongeveer even lang zijn als het lichaam, die van mannetjes zijn de helft langer. De tasters zijn helder blauw maar het knotsvormige uiteinde van iedere geleding is zwart, waardoor er een kenmerkende blauw-zwarte bandering ontstaat. De rug heeft een karakteristiek vlekkenpatroon: twee kleine vlekken onderaan de dekschilden, en eveneens vooraan bij de hals, en twee veel grotere vlekken op het midden van de rug. De vlekken zijn altijd zwart en fijn witomrand, maar de vorm, exacte positie en grootte van de vlekken verschilt enigszins; de twee grote vlekken in het midden zijn soms versmolten tot een dwarsband.
De Alpenboktor soort komt voor in grote delen van Europa en de Kaukasus, en leeft uitsluitend in bergachtige gebieden met altijd beuken in de buurt, want het hout van de beuk is het voedsel van de larve. Het voedsel van de volwassen kever bestaat uit bloemdelen, nectar en ook bladeren worden gegeten. De larve wordt ongeveer vijf centimeter lang en leeft in gunstige omstandigheden twee jaar, anders drie jaar. De beuk is het favoriete voedsel, maar ook andere boomsoorten worden uitgekozen; deze soort is polyfaag.
