Loofhoutboktor
Koninkrijk
Klasse
Volgorde
Familie
Soort
SOORTEN
Anoplophora glabripennis

De loofhoutboktor of Aziatische boktor (Anoplophora glabripennis) is een kever uit de familie boktorren (Cerambicidae). In publicaties van de overheid wordt deze ook wel aangeduid als "Aziatische boktor", hetgeen gemakkelijk verwarring in de hand werkt met de nauw verwante "Oost-Aziatische boktor" (Anoplophora chinensis). De soort staat door de IUCN vermeld als een van de 100 ergste invasieve soorten ter wereld.

Uiterlijk

De kever wordt ongeveer 2,5 tot 3,5 centimeter lang en ongeveer een centimeter breed. De antennes (ook wel "tasters" genoemd) zijn bij mannetjes ongeveer 2 tot 2,5 keer de lichaamslengte, bij vrouwtjes nog geen 1,5 keer, hetgeen meteen een bruikbaar hulpmiddel is om geslachtsonderscheid te maken. De kleur is geheel zwart, met op de dekschilden een twintigtal zeer onregelmatige vlekken die niet allemaal even groot zijn. De antennes zijn zwart met na elk knotsvormig segment een wit deel, waardoor ze duidelijk opvallen. Zowel tasters als poten zijn lang en sprieterig. De larve is een wormachtige roomwitte made, die een wat onregelmatige segmentering heeft met duidelijke insnoeringen.

Verdeling

Geografie

Deze kever komt voor in Azië (China, Japan en Korea) en is door export van hout of houten verpakkingsmaterialen (pallets) verspreid naar onder andere de Verenigde Staten en Duitsland. In Nederland heeft de soort zich nog niet kunnen handhaven en er wordt alles aan gedaan om dat zo te houden. Net zoals de beruchte maïswortelboorder kan de boktor grote schade veroorzaken aan diverse soorten bomen, zoals populiersoorten en berk, maar ook commercieel geteelde soorten als kastanje, plataan, appel en peer. De kever zelf eet na het verlaten van de boom geen hout meer en leeft maar kort, maar de larve kan binnen korte tijd ernstige schade aanrichten omdat deze vaak niet vlak onder de schors zit, maar dieper in de boom lange, brede gangen uitvreet. Bovendien gedijen de larven, in tegenstelling tot die van veel andere boktorren, niet alleen goed in hout dat toch al dood of ziek is, maar ook in gezonde bomen. Doordat de larven diep in het hout zitten, is de bestrijding bovendien niet eenvoudig.

Laat meer zien

Bij partijen geïmporteerd hout uit gebieden waar de soort leeft, wordt door veel landen gecontroleerd op de aanwezigheid van de kever, maar een aantal van de in Europa gevonden dieren is ook terug te voeren op import van kleine levende boompjes waarin de soort mogelijk als ei, mogelijk als zeer jonge larve, vrijwel ondetecteerbaar is meegekomen.

Hoewel de loofhoutboktor nog niet vast in Nederland voorkomt zijn er meerdere waarnemingen bekend. De eerste signaleringen waren in juni 2008 te Berghem (in verpakkingshout van een zending natuursteen) en juli 2008 te Enschede. Daar vond men ze in een speeltuin pal naast een kort daarvoor herbouwd deel van de wijk Roombeek. In de nieuw aangelegde tuintjes zijn mogelijk besmette geïmporteerde boompjes geplant.

Medio november 2010 werden in Nederland voor het eerst sporen van A. glabripennis aangetroffen in een inheemse boom; aan een esdoorn op het bedrijventerrein De Vaart in Almere Buiten werden meer dan een dozijn uitvlieggaten gesignaleerd. Na afloop van de inventarisatie en bestrijdingsmaatregelen waren aan een tiental bomen in totaal zestig uitvlieggaten geconstateerd.

In juli 2012 zijn zeven volwassen exemplaren van de boktor uit Azië aangetroffen in de Nederlandse plaats Winterswijk. Er werden maatregelen getroffen om verspreiding tegen te gaan.

In zulke gevallen moeten, onder andere op last van Europese regelgeving die sinds eind 2008 in Nederland ook wettelijk is bekrachtigd, "extreme" maatregelen worden genomen om de loofhoutboktor onmiddellijk uit te roeien. In het geval van Almere worden in een straal van 100 meter alle bomen verwijderd en onderzocht en in een straal van 1 kilometer alle bomen en struiken gecontroleerd. Gedurende vier jaar blijft het gebied onder toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en mogen uit een straal van 500 meter rondom de besmette boom zonder toestemming van deze instantie geen bomen of struiken worden vervoerd.

Laat minder zien

Klimaatzones

Gewoonten en leefwijze

Dieet en voeding

Paringsgewoonten

PARINGSGEDRAG

Populatie

Referenties

1. Loofhoutboktor artikel op Wikipedia - https://nl.wikipedia.org/wiki/Loofhoutboktor

Meer fascinerende dieren om over te leren