Hełmik purpurowobrody (Oxypogon cyanolaemus) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), podrodziny paziaków. Endemiczny dla pasma Sierra Nevada de Santa Marta w północnej Kolumbii. Krytycznie zagrożony wyginięciem.
Długość ciała hełmika purpurowego wynosi około 11,5 cm. Według autorów Handbook of the Birds of the World dziób ma mierzyć blisko 8 mm, inne dane podają Nigel J. Collar i Paul Salaman (BirdLife International i Rainforest Trust; w tabeli średnia w mm):
Z wierzchu hełmik purpurowy jest głównie oliwkowozielony. Do jego unikatowych na tle rodzaju cech zaliczają się: brązowo-biały spód ciała, lśniąca fioletowo-niebieska broda, matowozielony połysk po bokach wierzchu głowy, w większej części biały ogon, stosunkowo krótki czubek – krótszy niż u innych przedstawicieli Oxypogon. Wszystkie sterówki są białe, z wyjątkiem środkowej pary i zakończeń pozostałych par. Dziób i nogi czarne.
IUCN uznaje gatunek za krytycznie zagrożony wyginięciem (CR, Critically Endangered) od 2014 (wcześniej nie był osobno klasyfikowany, gdyż uznawano go za podgatunek). Liczebność populacji szacuje się na 50–249 dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za spadkowy.
4 marca 2015 o godzinie 11 jeden z członków ekspedycji organizacji ProAves w pasmo Sierra Nevada de Santa Marta wykonał zdjęcie nieokreślonego ptaka, który przysiadł na pobliskim krzewie; został później oznaczony jako hełmik purpurowobrody. Była to pierwsza obserwacja od 1946, kiedy M.A. Carriker odłowił 23 okazy – przez kolejne 69 lat O. cyanolaemus nie był widziany. Podczas jednej z wypraw, w 2004, został odnaleziony rzadki strzyżyk górski (Troglodytes monticola; endemit tego samego pasma), jednak hełmika nie odnaleziono. Wraz z okazami Carrikera w muzeach na całym świecie w marcu 2015 znajdowały się 62 okazy hełmika purpurowobrodego.
Już w 1922 gatunek został określony przez Todda i Carrikera mianem skrytego i skąpo rozlokowanego w badanym Paramo de Mamarongo. Poważnym zagrożeniem dla hełmików purpurowobrodych jest wypalanie łąk celem uzyskania miejsca na wypas bydła oraz wycinka E. occulta celem uzyskania drewna na opał. Na kolumbijskiej czerwonej liście ten gatunek rośliny – mogący stanowić główne źródło pokarmu kolibra – oznaczony jest jako krytycznie zagrożony wyginięciem. Część pasma Sierra Nevada de Santa Marta jest objęta parkiem narodowym, co jednak nie zapewnia skutecznej ochrony paramos.
