Ara szafirowa (Ara glaucogularis) – gatunek dużego ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae), podrodziny papug neotropikalnych (Arinae). Występuje endemicznie w północnej Boliwii. Krytycznie zagrożony wyginięciem.
Długość ciała wynosi około 85 cm, masa ciała 600–800 g. Wyglądem ary szafirowe bardzo przypominają ararauny. Ciemię, grzbiet, gardło i wierzch skrzydeł oraz ogona są turkusowe. Wchodzący między niebieskie gardło i ciemię pas ma barwę żółtą, podobnie jak reszta spodu ciała. U nasady ciemnego dzioba dostrzec można nagą skórę, na której znajduje się 5 lub 6 pasów niebieskich piór. Ich rozmieszczenie jest cechą indywidualną, może być używane do rozpoznawania poszczególnych osobników.
Ary szafirowe zamieszkują północną Boliwię na wschód od rzeki Mamoré, w ekoregionie Llanos de Moxos. Zależnie od miejsca występowania można wyróżnić dwie subpopulacje, północną i południową.
Ary szafirowe zamieszkują lasy, w tym lasy galeriowe. Żywią się miąższem owoców palm Attalea i Acrocomia. Palmy Attalea phalerata są głównym źródłem pokarmu dla wszystkich ar zamieszkujących ten region. Ptaki te najczęściej przebywają w parach, obserwuje się również małe grupy (7–9 osobników).
Zniesienia przypadają na okres od sierpnia do grudnia, czyli na koniec pory suchej. Ary szafirowe gniazdują w dziuplach drzew. Składają od 1 do 3 jaj. Samica wysiaduje je sama przez około 26 dni. Po wykluciu pisklęta ważą blisko 18 g. Są w pełni opierzone po 13–14 tygodniach życia. Dojrzałe płciowo stają się w wieku 5 lat.
IUCN uznaje arę szafirową za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem (CR, Critically Endangered) nieprzerwanie od 2000. Wcześniej, w latach 1994 i 1996, klasyfikowana była jako zagrożona (EN, Endangered). W 2020 liczebność populacji szacowano na 312–455 osobników (czyli około 208–303 osobników dorosłych). Dawniej poważnym zagrożeniem dla tych papug był legalny i nielegalny odłów z przeznaczeniem na handel jako ptak klatkowy w obrębie Boliwii, jak i poza nią. Po 1984 problem ten stracił na znaczeniu. Wszystkie znane miejsca rozrodu położone są na prywatnych farmach, gdzie wypala się łąki i wycina drzewa, co pozbawia ary szafirowe miejsc do wyprowadzenia lęgów. Do innych zagrożeń należy również konkurencja o dziuple z innymi arami, tukanami, nietoperzami i dużymi dzięciołami. Niepokojenie ar przez inne ptaki i ssaki, w tym ludzi, może zmniejszać powodzenie w lęgach.
Ara szafirowa jest wymieniona w Załączniku I konwencji waszyngtońskiej (CITES).
