Sułtanik czerwonorzytny
Królestwo
Gromada
Klasa
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Dinopium javanense

Sułtanik czerwonorzytny (Dinopium javanense) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dzięciołowatych (Picidae). Charakteryzuje się złotym do oliwkowego ubarwieniem skrzydeł, krótkim dziobem oraz nietypowym jak na dzięcioły zachowaniem: rzadko można usłyszeć jego stukanie. Jest szeroko rozprzestrzeniony w Azji Południowo-Wschodniej, występuje też na subkontynencie indyjskim. Ze względu na duży zasięg oraz stabilność populacji gatunek nie jest zagrożony.

Wygląd

Średniej wielkości ptak, osiągający 28–30 cm długości. Dziób posiada raczej krótki, spiczasty, zakrzywiony u wierzchołka i przewężony w poprzek nozdrzy, długości 23–28 mm u D. j. malabaricum, 27–30 mm u D. j. intermedium, barwy czarnej do ciemnobrązowo-szarej. Większość podgatunków ma biało-czarną głowę, u samców z czerwonym ciemieniem i czubem, a u samic z ciemieniem i czubem w białe pasy. Szyja również biało-czarna. Górna część ciała złota do oliwkowej z jasnoczerwonym kuprem. Skrzydła długości 124–140 mm u podgatunku nominatywnego, 135–143 mm u D. j. malabaricum do 136–165 mm u D. j. intermedium. Spodnia część ciała biało-czarna. Blade okolice spodu ciała i twarzy brązowawo przybrudzone. Nogi trójpalczaste. Stopy długości 22–24 mm.

Pokaż więcej

Masa ciała od 67 g u najlżejszych D. j. javanense do 100 g u najcięższych D. j. intermedium.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Gatunek występuje w południowo-zachodnich Indiach od 16°N do Kerali oraz od Bangladeszu i Assamu na wschodzie, przez południowo-zachodni Junnan i Azję Południowo-Wschodnią (z wyjątkiem północnej Birmy) po Sumatrę, Borneo, Jawę i Bali. Podgatunek everetti, często klasyfikowany jako osobny gatunek, zamieszkuje zachodnie Filipiny.

Pokaż więcej

Częsty w wilgotnych lasach liściastych, skrubach oraz lasach mangrowych. Spotykany także w lasach tekowych, a na większych wysokościach w borach sosnowych. Nie jest jednak gatunkiem typowo leśnym. Preferuje lasy przerzedzone, prześwietlone o małym zwarciu (często są to lasy odrastające) oraz skraje lasów. Występuje również w plantacjach palmy kokosowej, uprawach, parkach i na polach golfowych. Przede wszystkim jest ptakiem nizinnym, ale w Indiach spotykany nawet do 1700 m n.p.m.

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Żyje w parach, które utrzymują częsty kontakt głosowy. Para żeruje w pobliżu, ale nigdy nie na tym samym drzewie. Tworzy także wielogatunkowe tabuny. Spotykany na różnych wysokościach, preferuje jednak niższe partie zarówno młodych, jak i starych drzew. Ruchy podczas wspinaczki po pniu są gwałtowne i nieprzewidywalne, z krótkimi przerwami z każdej strony drzewa. Zdarzają się także długie okresy bezruchu, w których ptak nie wydaje żadnych dźwięków. Najczęstszym sposobem pozyskiwania pożywienia jest zbieranie owadów za pomocą języka z powierzchni i zakamarków pnia. Stuka sporadycznie. Często też schodzi na ziemię i z poziomu gruntu przeszukuje podstawę pnia. Szybko lata, pokonując duże odległości między żerowiskami.

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Jest owadożerny. Odżywia się mrówkami, larwami owadów, małymi skorpionami, karaczanami i innymi stawonogami.

Populacja

Liczba ludności

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje sułtanika czerwonorzytnego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako od rzadkiego po lokalnie dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na postępujące niszczenie i fragmentację siedlisk.

Pokaż więcej

Od 2014 roku IUCN osobno klasyfikuje sułtanika palawańskiego i uznaje go za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Liczebność jego populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za spadkowy ze względu na postępującą utratę siedlisk.

Pokaż mniej

Bibliografia

1. Sułtanik czerwonorzytny artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Su%C5%82tanik_czerwonorzytny
2. Sułtanik czerwonorzytny Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22727182/118587434
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/699944

Więcej fascynujących zwierząt do poznania