Tyran północny, tyran piripiri (Tyrannus tyrannus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny tyrankowatych (Tyrannidae). Wędrowny, pospolity na obszarze swojego występowania. Gniazduje od południowej Kanady po południowe Stany Zjednoczone, odlatuje w stadach na zimowiska do Ameryki Środkowej i Południowej aż po północną Argentynę (najczęściej jednak zimuje w zachodniej Amazonii). Nie wyróżnia się podgatunków.
Tereny otwarte, sady, zadrzewienia śródpolne i skraje większych zadrzewień. Często nad strumieniami. Potrzebuje otwartych przestrzeni, aby żerować, oraz drzew i krzewów dla założenia gniazda.
Odżywia się głównie owadami łapanymi w locie. Podczas żerowania przesiaduje na drutach lub tyczkach, zrywa się by złapać przelatującego owada i powraca na to samo miejsce. Na zimowiskach zjada również jagody i inne małe owoce, a zrywając je z krzewów zawisa w powietrzu.
Wyprowadza jeden lęg w roku, od początku czerwca do lipca.
IUCN uznaje tyrana północnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2017 roku szacowała liczebność populacji na około 27 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy.
