Rybitwa amazońska (Phaetusa simplex) – gatunek średniej wielkości ptaka z podrodziny rybitw (Sterninae) w rodzinie mewowatych (Laridae), zamieszkujący Amerykę Południową. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Jest to większy gatunek rybitwy osiągający długość ciała 38–42 cm; masa ciała 208–247 g.
Czapeczka (gęstsze pióra na głowie) i lotki pierwszego rzędu czarne. Ogon i krawędzie skrzydeł są szaro-popielate, lotki drugiego rzędu i pokrywy skrzydłowe duże – białe. Masywny dziób koloru żółtego podobnie jak nogi i stopy. W szacie spoczynkowej czoło białe. Brak dymorfizmu płciowego. Młode osobniki mają czapeczkę i skrzydła koloru brązowego.
Występuje na większości obszaru Ameryki Południowej na wschód od Andów aż po północną Argentynę; odrębna, izolowana populacja w zachodnim w Ekwadorze na zachód od Andów najprawdopodobniej wymarła. Zimuje na rzekach i wybrzeżach. Zabłąkane osobniki spotykane były m.in. w stanach Illinois, New Jersey, na Bermudach i Kubie.
Występuje blisko rzek, jezior, na łachach, okazjonalnie na wybrzeżach lagun.
Gatunek drapieżny, nad rzekami stadami lecą bardzo szybko, następnie zanurzają dziób i chwytają rybę. Poza rybami łapią także owady w locie.
W okresie godowym rybitwy amazońskie w wielkich stadach gniazdują na plażach i wydmach. Co ciekawe stada rybitw co roku zmieniają miejsca lęgów, najprawdopodobniej ze względu na występowanie drapieżników. Gniazdo to dołek w piasku, samica składa od 2 do 3 brązowych jaj z brunatnym plamkowaniem.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje rybitwę amazońską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie jest znana, ale jej globalny trend uznaje się za stabilny, choć niektóre populacje mają nieznany trend liczebności. Do zagrożeń dla gatunku należą m.in. prześladowanie przez węże czy wycinka lasów.
