Gąsienicojad reunioński
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Lalage newtoni

Gąsienicojad reunioński, kruczyna reuniońska (Lalage newtoni) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny liszkojadów (Campephagidae). Występuje endemicznie na wyspie Reunion i jest jedynym przedstawicielem rodziny na tej wyspie. Krytycznie zagrożony wyginięciem.

Wygląd

Długość ciała wynosi według autorów HBW około 22 cm. Dla okazów z Muzeum Brytyjskiego jest to około 17,7–19,6 cm, z czego 1,6 cm przypada na dziób, a 8,4 cm na ogon. Skrzydło mierzy 10 cm, skok 2,5 cm. Masa ciała (dla ośmiu ptaków obu płci) wynosi 31–36 g.

Pokaż więcej

Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. U samca wierzch ciała szary (o barwie popiołu), wierzch głowy jasnoszary, paskowany wzdłuż stosin. Kuper i pokrywy nadogonowe jaśniejsze niż grzbiet. Skrzydła czarne, pokrywy skrzydłowe małe delikatnie szaro obrzeżone, zaś średnie i duże już znacznie wyraźniej. Na lotkach I rzędu siwe obwódki. Sterówki czarne z białymi zakończeniami, najszerszymi na zewnętrznej parze. Broda i gardło jasne. U samicy wierzch ciała pokrywają pióra rdzawobrązowe, na głowie szarawe. Małe pokrywy skrzydłowe jak grzbiet, średnie i duże pokrywy ciemnobrązowe z obwódkami barwy właściwej dla grzbietu. Lotki ciemnobrązowe, te I rzędu mają białobrązowe obwódki, a II rzędu rdzawe. Sterówki czarne, środkowa para w brązowym odcieniu, wszystkie biało zakończone. Gardło i spód ciała białoszare, na bokach i piersi z płowym odcieniem. Cały spód ciała pokryty wąskimi, poprzecznymi czarnymi paskami. Pokrywy podogonowe białe. U obu płci dziób i nogi niebieskawe, tęczówka brązowa.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Kontynenty
Regiony
Strefy biogeograficzne

Gąsienicojad reunioński występuje jedynie na dwóch stanowiskach w północno-zachodniej części wyspy Reunion. Zajmują one łącznie 29 km². Według danych z pierwszego opisu (1866) gatunek występuje między 800 a 1400 m n.p.m., według danych BirdLife International w roku 2012 ptak występował już tylko na wysokości 1100–1800 m n.p.m. Zasiedla pierwotny górski wilgotny las, pojawia się w lesie mieszanym wiecznie zielonym i lesie tropikalnym z obecnymi roślinami z gatunków Philippia montana i Acacia heterophylla. Rzadko odwiedza obecne na wyspie plantacje kryptomerii japońskiej (Cryptomeria japonica).

Gąsienicojad reunioński Mapa siedliska
Gąsienicojad reunioński Mapa siedliska
Gąsienicojad reunioński
Attribution-ShareAlike License

Dieta i odżywianie

Gąsienicojad reunioński może być trudny do zauważenia i łatwo przeoczony. Przebywa niemal wyłącznie na drzewach. Zwykle widywany pojedynczo lub w parach. W trakcie żerowania cichy, porusza się powoli, wykonując jedynie krótkie loty z gałęzi na gałąź. Pożywienia szuka wzdłuż nieobrośniętych konarów, które umożliwiają mu swobodne poruszanie się i obserwacje. Samce żerują wyżej niż samice. Gatunek głównie owadożerny (przeważają motyle i chrząszcze i ich larwy), choć zjada też owoce rdzennych gatunków drzew, np. Aphloia theiformis i figowce (Ficus).

Nawyki godowe

Okres lęgowy trwa od września do lutego. Może wyprowadzić dwa lęgi w ciągu roku. Budowa gniazda zajmuje do miesiąca. Terytorium ma powierzchnię 13–17 ha. Gatunek monogamiczny. Samiec śpiewa głównie na początku dnia i wieczorem. Gniazdo to mały, płytki kubeczek o średnicy 10–15 cm, zbudowany z gałązek, mchu, dużej ilości porostów (zwłaszcza Usnea) i pajęczych sieci. W budowie uczestniczą oba ptaki z pary, zaś samiec zbiera wyściółkę w postaci miękkich traw. W zniesieniu 2–3 jaja (zwykle 2) o wymiarach 26–27 na 28–29 mm. Skorupka niebieskozielona, pokryta brązowymi plamkami. Inkubacja trwa 15–17 dni (wedle innego źródła 3–3,5 tygodnia), wysiadują oba ptaki z pary. Młode karmione są zarówno przez samca, jak i samicę co 5–10 minut. Rodzice także osłaniają je w gorące dni i wynoszą odchody. Pisklęta opierzają się w pełni po 20 dniach od wyklucia.

Populacja

Liczba ludności

Przez IUCN gatunek od 2008 roku klasyfikowany jako krytycznie zagrożony wyginięciem (CR, Critically Endangered). Wcześniej, od 1994 roku posiadał status zagrożonego (EN, Endangered). W 2007 było około 25 zdolnych do gniazdowania par, populacja wynosiła wtedy więc około 75 osobników. Dwie trzecie populacji stanowią samce. Prócz dysproporcji w populacji zagrożenie dla gatunku stanowi drapieżnictwo ze strony szczura śniadego (R. rattus) i w mniejszym stopniu wędrownego (R. norvegicus) oraz zdziczałych kotów. Prócz tego gąsienicojadom reuniońskim zagraża odłów celem sprzedaży i niszczenie środowiska przez introdukowane sambary sundajskie (Cervus timorensis).

Bibliografia

1. Gąsienicojad reunioński artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C4%85sienicojad_reunio%C5%84ski
2. Gąsienicojad reunioński Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22706569/94077305
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/305041

Więcej fascynujących zwierząt do poznania