Kukielnik zielony
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Carpococcyx viridis

Kukielnik zielony (Carpococcyx viridis) – gatunek dużego ptaka z rodziny kukułkowatych (Cuculidae), podrodziny kukali. Występuje endemicznie na południowo-zachodniej Sumatrze. Słabo poznany.

Wygląd

Długość ciała około 55 cm; z tego 38,3–24,8 mm przypada na dziób, zaś 239–285 mm na ogon. Skrzydło u dorosłego (zbadano 4 osobniki) mierzy 181–225 mm, a skok 64,8–69,6 mm. Dla osobników młodocianych wymiary prezentują się następująco (dla dwóch osobników): skrzydło 191/194 mm, dziób 31,6/39,5 mm, ogon 210/250 mm, skok 26,5/28,9 mm.

Pokaż więcej

Ogólnie duży ptak z zaokrąglonymi skrzydłami i ogonem; nogi wraz z dziobem długie i mocne. U dorosłego osobnika czarna barwa czoła przechodzi na wierzchu głowy w zielonoczarną, następnie – z tyłu głowy, na karku i na szyi – w zieloną (jest to zieleń butelkowa). Górna część grzbietu przybiera kolor matowozielony. Niższa część grzbietu i kuper kasztanowe, pokryte szarobrązowymi paskami. Wokół oka można dostrzec nagą skórę, z przodu i u góry zieloną, z tyłu jasnoliliową, zaś od strony policzka jasne indygo. Lotki I rzędu czarne o zielonym połysku, zależnie od kąta patrzenia także z kobaltową opalizacją. Lotki II rzędu i pokrywy skrzydłowe czarne z opalizacją o barwie ciemnej zieleni. Od brody do obszaru pod okiem ciągnie się matowoczarny obszar. Gardło i górna część piersi jasnoszare, matowe. Pozostała część spodu ciała płowocynamonowa na bokach ciała, rdzawa i szarobrązowo prążkowana na piersi; boki i brzuch pokrywają paski jasnobrązowe. Ogon stopniowany; sterówki połyskliwe, oleistozielone; zależnie od kąta patrzenia również szaroczarne. Tęczówka krwistoczerwona do brązowoczerwonej, dziób jasnozielony (niebieski u nasady), stopy szarawe po szarozielone.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Kontynenty
Kraje
Regiony
Strefy biogeograficzne

Endemit Sumatry. Występuje w jej południowo-zachodniej części na stokach gór Barisan. Środowiskiem życia kukielnika zielonego są pagórki pokryte lasami. Stwierdzany na wysokości 300–1400 m n.p.m. Z 1997 pochodzi doniesienie o obserwacji w dziewiczym lesie wiecznie zielonym z obecnością pandanów, rotangów i innych arekowców oraz paproci. We wszystkich znanych miejscach występowania podszyt zdaje się być gęsty.

Biom

Nawyki i styl życia

C. viridis prowadzi naziemny tryb życia. Odzywa się ostrym, wrzaskliwym waa-aaaa, waa-aa-aa. Pożywienie stanowią owady. Jeden schwytany osobnik, żyjący półdziko, jadł także gady i małe ssaki. Osobnika młodego obserwowano we wrześniu, poza tym brak danych dotyczących lęgów.

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Populacja

Liczba ludności

IUCN uznaje kukielnika zielonego za gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered) nieprzerwanie od 2000 roku, kiedy to po raz pierwszy został sklasyfikowany w obecnym, monotypowym ujęciu systematycznym. Całkowita populacja szacowana na 70–400 osobników. Trend liczebności oceniany przez BirdLife International jako spadkowy.

Pokaż więcej

Zagrożeniem dla gatunku jest wycinka lasów. Około 66,(6)–80% lasów nizinnych oraz przynajmniej jedna trzecia lasów górskich na Sumatrze została już wycięta. W siedlisku typowym (Gunung Singgalang) las został całkowicie wycięty do wysokości 1800–1900 m n.p.m. już w 1917. Ze względu na naziemny tryb życia istnieje ryzyko złapania się ptaka we wnyki; z 2007 pochodzi informacja o przedstawicielu C. viridis złapanym niemal na pewno we wnyki zastawione na kury bankiwa (Gallus gallus).

Od 1916 do 1997 ptaka nie zaobserwowano. W 1997 odnaleziono żywego osobnika w pułapce na ssaki zastawionej w Parku Narodowym Bukit Barisan Selata. Gatunek występuje w 7 obszarach uznanych za ostoje ptaków IBA.

Pokaż mniej

Bibliografia

1. Kukielnik zielony artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Kukielnik_zielony
2. Kukielnik zielony Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22724459/112393882
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/306523

Więcej fascynujących zwierząt do poznania