Astryld czarnogłowy (Estrilda atricapilla) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae), zamieszkujący plamowo Afrykę Subsaharyjską. Nie jest zagrożony.
Długość ciała wynosi 10 cm. Samiec ma czarny pasek na czole i ciemieniu, aż do karku. Dziób gruby, szary. Gardło i pierś białe. Wierzch ciała szary, kreskowany. Skrzydła szare, kreskowane, lotki I rzędu ciemnoszare. Brzuch i cały spód ciała jest krwistoczerwony. Ogon dość krótki, wachlarzowaty, o kolorze szarym. Nogi jasnoszare. Samica ma brązowy grzbiet, nie szary i kreskowany. Czerwony kolor na spodzie ciała jest bledszy.
Obecnie zwykle wyróżnia się 3 podgatunki E. atricapilla:
Niektórzy systematycy (np. autorzy Kompletnej listy ptaków świata) łączą E. atricapilla w jeden gatunek z astryldem górskim (E. kandti); w takim ujęciu systematycznym E. atricapilla obejmuje dodatkowo 2 podgatunki:
Gniazduje na skrajach lasów lub trawiastych polanach do 3500 m n.p.m.
Samica składa od 2 do 5 białych jaj. Czas inkubacji trwa 12 dni. Jaja wysiadują oboje. Porost piór u piskląt trwa 20 dni.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2016 roku klasyfikuje astryldy czarnogłowego i górskiego jako osobne gatunki. Oba zalicza do kategorii najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptaki te opisywane są jako pospolite lub lokalnie pospolite, a na niektórych obszarach bardzo liczne. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia, BirdLife International ocenia trend liczebności populacji obu tych taksonów jako stabilny.
