Pływak żółtobrzeżek (Dytiscus marginalis) – duży, drapieżny gatunek chrząszcza przystosowany do życia w środowisku wodnym. Larwy osiągają rozmiar do 7 cm długości, postać dorosła do 3,5 cm. Spośród ponad 150 gatunków chrząszczy wodnych występujących w Polsce, jedynymi osiągającymi większe rozmiary osobnikami dorosłymi jest kałużnica czarnozielona i pływak szerokobrzeżek.
Pływak żółtobrzeżek to duży chrząszcz o masywnym ciele. Ciało ma spłaszczone grzbietobrzusznie, o opływowym kształcie. Pokrywy skrzydłowe ma czarnobrązowe z żółtą obwódką (stąd nazwa! - marginalis - obramowany, obrzeżony). Nogi są wyraźnie podzielone na segmenty, jasnopomarańczowe. Dwie tylne kończyny ma najdłuższe, pokryte po bokach gęstymi szczecinkami pływnymi. Spód ciała jasny. Przedplecze ciemnobrązowe z jasną obwódką. Głowa ciemnozielona z trójkątnym znakiem, oczy czarne. Pływak posiada 9-11 segmentowe czułki. Rozwinięty aparat gębowy typu gryzącego.
Pływak żółtobrzeżek, podobnie jak większość pływakowatych, ma bardzo wyraźnie podkreślony dymorfizm płciowy. Pokrywy skrzydeł samców są gładkie i błyszczące, natomiast samice mają je szorstkie z licznymi pasami małych wgłębień (niekiedy zdarzają się samice z gładkimi pokrywami). Oprócz tego samce na przednich kończynach posiadają charakterystyczne przyssawki, służące do podtrzymywania samicy podczas kopulacji.
Występuje w całej Europie oraz w Ameryce Północnej, w Japonii i na Kaukazie.
W Europie pływak żółtobrzeżek jest jednym z najpospolitszych chrząszczy wodnych. W niektórych miejscach może występować bardzo licznie. Zamieszkuje głównie gęsto zarośnięte roślinnością wody stojące, czyli stawy, jeziorka, starorzecza, nawet bagna, większe kałuże i dość zanieczyszczone zbiorniki. Często zasiedla przydomowe oczka wodne. Szybko pojawia się w nowo powstałych zbiornikach (p. "Migrowanie"). W leśnych strumieniach i szybko płynących rzekach zwykle rzadki, preferuje wody stojące lub o wolnym prądzie.
Pływak żółtobrzeżek, podobnie jak większość chrząszczy, jest wyposażony w skrzydła. Podczas pływania, skrzydła tylne, których używa do latania, ukryte są pod przednimi. Gdy np. wyschnie zbiornik wodny, owady te wyfruwają w poszukiwaniu nowego siedliska. Podczas lotu pływaki kierują się światłem słońca lub księżyca odbijanym od powierzchni wód, niekiedy wówczas zostają zmylone przez sztuczne światło, przez co można je znaleźć np. w sąsiedztwie lamp drogowych i latarni.
Pływaki żółtobrzeżki są drapieżnikami. Polują w wodzie. Żywią się owadami wodnymi, skorupiakami, mięczakami, niekiedy słabymi rybami, narybkiem czy kijankami. Rzadko zjadają też świeżą padlinę i owady opadłe na powierzchnię wody.
Pływaki zaczynają rozmnażać się wiosną. Samica składa jaja (łącznie około tysiąca) w tkankach roślin wodnych. W roślinach jaja są zabezpieczone przed drapieżnikami i zaopatrzone w tlen. Kilka dni po złożeniu wylęgają się maleńkie larwy. W początkowych fazach rozwoju mają małe żuwaczki i żywią się głównie małymi skorupiakami i larwami owadów. Po kilku miesiącach larwa jest już duża, osiąga nawet 7 cm długości i ma potężne żuwaczki. Jest w stanie upolować nawet ryby, żaby, kijanki czy traszki, lecz częściej żywi się owadami lub skorupiakami. Ofiara jest rozpuszczana przez enzymy trawienne i następnie "wysysana". Larwa ma na końcu odwłoka syfon oddechowy, który wystawia na powierzchnię wody aby zaczerpnąć powietrza. Rozwój trwa 4-6 miesięcy. Przepoczwarczenie następuje w komorze w ziemi na brzegu zbiornika. Dorosłe owady żyją około 2 lat.
