Cyraneczka południowa (Anas nesiotis) – gatunek średniej wielkości nielotnego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Występuje endemicznie na Wyspach Campbella na południe od Nowej Zelandii. Jest uznawana za gatunek narażony na wyginięcie.
Nocny tryb życia – pojęcie określające zachowanie zwierząt, które śpią w ciągu dnia, zaś okresem ich największej aktywności jest noc. P...
Lą
LądoweJajorodność – najbardziej rozpowszechniona forma rozrodu płciowego zwierząt, polegająca na rozwoju zarodkowym w jaju wydalonym z organizmu matk...
Nora – podziemna kryjówka zwierzęca, jama mająca zaspokoić elementarną potrzebę schronienia, będącą biologicznie ukształtowanym warunkiem ...
Terytorium – obszar zajmowany wyłącznie przez jedno zwierzę lub grupę zwierząt. Własne terytorium zwiększa szanse przeżycia osobnika, gdyż z...
Nielot – ptak, który wtórnie w wyniku ewolucji utracił zdolność lotu. Obecnie istnieje około czterdziestu gatunków nielotnych ptaków. W trakc...
Ni
Nie migrująceC
zacznij od...Cyraneczka południowa jest małą kaczką, wielkości cyraneczki zwyczajnej, mierzy od 36 do 48 cm. Upierzenie u obu płci, a także u piskląt jest ciemnobrązowe. Głowa i grzbiet kaczora opalizuje na zielono, pierś jest ciemnokasztanowa, brzuch jaśniejszy; kaczory mają też białą plamę u nasady kupra. Kaczki są jednolicie ciemnobrązowe z nieco jaśniejszym brzuchem. Ptaki obu płci mają wyraźną białą obwódkę dookoła ciemnobrązowego oka, ciemnoszary dziób, nogi i płetwy. Skrzydła są bardzo krótkie, lotki pierwszorzędowe sięgają tylko do połowy długości ciała. Masa ciała dorosłego kaczora to 290–500 g, a kaczki 280–365 g. W niewoli ptaki dożywają 16 lat.
Cyraneczka południowa prowadzi skryty, nocny tryb życia, co wraz z odosobnieniem zamieszkiwanych wysp czyni ją trudną do badania. Kryje się w gęstej, wysokiej roślinności formacji tussock, rzadko wychodząc ze schronienia. Nocą żeruje w strefie międzypływowej i wśród kamieni; na wyspie Codfish zaobserwowano, że stadko ptaków gromadzi się u ujścia strumienia. Ptaki te są przypuszczalnie wszystkożerne; preferują bezkręgowce, ale jedzą też nasiona traw i sitowia. Ograniczone zasoby pokarmu na wyspie Dent sprawiły, że kaczki włączyły do diety nawet guano ptaków morskich.
Cyraneczka południowa nie umie latać, co jest cechą bardzo rzadko spotykaną wśród kaczek, za to w obliczu niebezpieczeństwa szybko odbiega. Innymi nielotnymi kaczkami są tylko cyraneczka auklandzka i torpedówki (rodzaj Tachyeres) z południowego krańca Ameryki Południowej.
Ptaki reintrodukowane na Wyspie Campbella zajęły różne środowiska, od poziomu morza do 200 m n.p.m. Występują na plażach, wzdłuż strumieni, w lasach Dracophyllum i na otwartych terenach wyżynnych.
Cyraneczki południowe są prawdopodobnie monogamiczne i silnie terytorialne, rozród i poszukiwanie pokarmu ogranicza się do terytorium, które para prawdopodobnie utrzymuje przez cały rok. Na Wyspie Campbella gniazda z 4–5 wysiadywanymi jajami znajdowane są od połowy listopada do połowy grudnia (na przełomie wiosny i lata). Na Codfish Island ptaki zaczynają składać jaja pod koniec listopada, a pisklęta spotykane są od początku stycznia do lutego. W lęgu znajduje się od 2 do 5 jaj (średnio 3,5) o blado płowej skorupce. W niewoli jaja mają rozmiary 62×43 mm i masę ocenianą na 65 g, co stanowi 15–20% masy ciała samicy. Inkubacja jaj trwa 30–34 dni. Oboje dorosłych zajmuje się opieką nad pisklętami. Nie wiadomo, po jakim czasie ma miejsce pierwsze pierzenie u piskląt w naturze, ale w niewoli osiągają one masę dorosłego ptaka w ciągu 50–60 dni.
