Wyjec rudy
Królestwo
Gromada
Podtyp
Klasa
Rząd
Podrząd
infrarząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Alouatta seniculus
Wielkość populacji
Unknown
Długość życia
25 years
Prędkość maksymalna
30
19
km/hmph
km/h mph 
Waga
7-9
15.4-19.8
kglbs
kg lbs 
Długość
46-71
18.1-28
cminch
cm inch 

Wyjec rudy (Alouatta seniculus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny wyjców (Alouattinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).

Wygląd

Długość ciała (bez ogona) samic 48–57 cm, samców 51–63 cm, długość ogona samic 52–69 cm, samców 57–80 cm; masa ciała samic 4,1–7 kg, samców 5,4–9 kg. Duża małpa o ciemnoczerwonym lub purpurowo-brązowym ubarwieniu. Grzbiet i boki jaśniejsze, jaskrawo ubarwione pomarańczowo-czerwono lub złocisto. Głowa jest duża, u samców z wydatnymi workami krtaniowymi. Broda mniej lub bardziej wykształcona, znacznie dłuższa u samców niż u samic. Silnie rozwinięta górna partia ciała, o mocnych ramionach. Dolna część ciała w porównaniu z górną wydaje się mała i słabo rozwinięta. Twarz w przeważającej części naga i czarna. Długi ogon o spłaszczonej, nieowłosionej końcówce, zapewniającej pewny chwyt. Ogon, broda i kończyny dolne są u silnych, starych samców często czarne. Wenezuelskie odmiany wyjców są ubarwione prawie jednolicie purpurowo-czerwono.

Dystrybucja

Geografia

Wyjec rudy występuje w zależności od podgatunku:

Pokaż więcej

  • A. seniculus seniculuswyjec rudy – lesiste tereny Kolumbii (z wyjątkiem wybrzeża Oceanu Spokojnego i pustynnych terenów półwyspu Guajira na dalekiej północy), północno-zachodnia Wenezuela (wokół jeziora Maracaibo), amazońska część Brazylii (na północ od rzeki Solimões i na południe od rzeki Negro), wschodni Ekwador i wschodnie Peru (na wschód od Andów, na wschód od rzeki Huallaga, do górnych biegów rzek Marañón, Napo i Putumayo).
  • A. seniculus juarawyjec nadrzeczny – zachodnia część amazońskiej Brazylii na południe od rzeki Solimões, rozciągająca się na zachód do amazońskiej części Peru, w dorzeczu rzeki Juruá i, uznając formę amazonica za synonim, rozciągającą się przez rzekę Solimões do międzyrzecza rzek Japurá i Negro; granica zachodnia nieznana.
  • A. seniculus puruensiswyjec brazylijski – brazylijska część Amazonii, od dorzecza rzeki Juruá na wschód do dolnego biegu rzeki Madeira i środkowego biegu rzeki Aripuana, rozciągająca się na wschód przez górny bieg rzeki Aripuana do rzeki Teles Pires, na południe zasięg ograniczony do północnej części rzeki Abuna (inne języki), lewobrzeżnego dopływu rzeki Madeira rozciągającego się wzdłuż północnej granicy Boliwii; występowanie w północnej Rondônii na południe od rzeki Ji-Paraná niepewne, chociaż występuje w południowej Rondônii, nad rzeką Mamore-Guapore, w Serra dos Pacaás Novos i na wschodzie przez Serra dos Parecis do rzeki Teles Pires.

Pokaż mniej
Wyjec rudy Mapa siedliska

Strefy klimatyczne

Wyjec rudy Mapa siedliska
Wyjec rudy
Attribution-ShareAlike License

Nawyki i styl życia

Wyjec rudy zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe do wysokości 1200 m n.p.m. Większość życia spędzają na drzewach. W poruszaniu się wśród gałęzi, pomaga im chwytny ogon. Żyją w grupach rodzinnych (składających się z 5–10 osobników), którym przewodzi silny samiec. Młode samce są wypędzane przez dominującego osobnika z grupy rodzinnej. Samce po objęciu grupy, zabijają nie swoje młode. Są aktywne za dnia, kiedy to poszukują w koronach drzew oraz wśród lian, pożywienia. Zachowują się spokojnie i poruszają wolno, na tyle ostrożnie, że są trudne do zauważenia. Jedynie odchody spadające na ziemię, zdradzają obecność wyjców w koronach drzew. W razie zagrożenia celują odchodami i moczem w intruza. Często przebywają na gałęziach tuż nad powierzchnią wody. Schodzą wówczas na brzeg, gdzie piją wodę i zlizują sól z piaszczystych łach oraz zjadają bogatą w składniki mineralne glebę. Wyjce żywią się owocami, kwiatami oraz nadającymi się do jedzenia liśćmi. Śpią do 15 godzin na dobę. O świcie często nawołują się, wydając charakterystyczne odgłosy, które słychać w promieniu 5 kilometrów. U samców kość gnykowa jest silnie skostniała i służy jako rezonator. Wycie służy do komunikacji wewnątrz grupy, informacji o rewirze i jest demonstracją siły danej grupy.

Pokaż więcej

Sezon rozrodczy przypada na okres od maja do lipca. Dominujący samiec kopuluje z samicami w obrębie grupy. Ciąża u samicy trwa 186–194 dni. Po tym okresie samica wydaje na świat jedno młode, o masie urodzeniowej 263 g, które nosi później ze sobą. Dojrzałość płciową samce uzyskują w 7 roku życia, natomiast samice dwa lata wcześniej. Tylko 25% młodych przeżywa pierwszy rok życia.

Pokaż mniej

Dieta i odżywianie

Nawyki godowe

ZACHOWANIE GODOWE

Populacja

Liczba ludności

Jest gatunkiem stosunkowo licznym, szczególnie na obszarach górnej Amazonii. Potrafi żyć na obszarach leśnych o małej powierzchni.

Coloring Pages

Bibliografia

1. Wyjec rudy artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Wyjec_rudy
2. Wyjec rudy Na stronie Redlist IUCN - http://www.iucnredlist.org/details/70547436/0

Więcej fascynujących zwierząt do poznania