Wróbel skalny (Petronia petronia) – gatunek małego ptaka z rodziny wróbli (Passeridae). Gniazduje od południowej Europy i północno-zachodniej Afryki po Azję Wschodnią. Dawniej również obserwowany w Polsce; w XIX wieku raz stwierdzono jego lęg.
Długość ciała: 14–15,5 cm, masa ciała: 26–39 g, rozpiętość skrzydeł: 23–32 cm. Długość czaszki i dzioba u jednego osobnika: 32 i 15 mm. Wymiary szczegółowe u samców w mm (n – liczba zbadanych osobników):
Dorosłe osobniki podobne są do samicy wróbla zwyczajnego; przypominają również wróble krótkopalcowe i żółtogardłe. Cechami ułatwiającymi rozpoznanie są jasny pasek ciemieniowy, prążkowana głowa, żółta plama na gardle (słabo widoczna) i jasne plamy na ogonie. Osobnik dorosły z wierzchu jest prążkowany płowożółto i brązowo, zaś przy końcu jego ogona widać wyraźne, jasne cętki. Pokrywy uszne ciemne. Dziób jasny i krótki. Spód ciała pokrywają płowożółte kreski. Na podbródku jasna plama.
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 7 podgatunków P. petronia, które zamieszkują:
Przeważnie wróble skalne zamieszkują otwarte tereny pozbawione drzew, do tego pozbawione drzew zbocza, wyrobiska piasku i kamieniołomy; spotykany również w siedliskach ludzkich na ścianach budynków. Pożywieniem wróbli skalnych są głównie nasiona niewielkich roślin zielnych i traw, do tego niewielkie jagody, a w sezonie lęgowym również materia zwierzęca.
Okres lęgowy trwa od marca do sierpnia. Wróbel skalny wyprowadza dwa lęgi lub jeden. Może gniazdować w luźnych koloniach lub osobno. U ptaków badanych na wysokości 3400 m n.p.m., na Wyżynie Tybetańskiej, stwierdzono kilka różnic względem populacji europejskich z względnie niskich lokalizacji (do 1800 m n.p.m.). W badanych populacjach rozrodczych z Europy stwierdzono kilka systemów rozrodczych; u ptaków z Wyżyny Tybetańskiej występowała wyłącznie monogamia i brak było oznak terytorializmu. Większość gniazd znajdowała się w szczelinach skalnych lub norach pseudosójeczek (Parus humilis). Okazało się, że przeciętne zniesienie liczyło 5,1 ± 0,9 jaj. Wysiadywanie (wyłącznie przez samicę) trwało jedynie 12,7 ± 0,8 dni. Pisklęta były karmione przez oboje rodziców przez 19,9 ± 0,7 dni. W 89% gniazd przynajmniej jedno pisklę dożyło opierzenia.
IUCN uznaje wróbla skalnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy z 2015 roku, zawiera się w przedziale 20–50 milionów dorosłych osobników, a jej trend uznawany jest za wzrostowy.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
