Treron papugodzioby (Treron sanctithomae) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Ptak ten występuje na Wyspie Świętego Tomasza. Gatunek słabo poznany, zagrożony wyginięciem.
Długość ciała 30 cm. Gatunek podobny do trerona krasnonosego, różniący się od niego przede wszystkim ciężkim, mocno wysklepionym dziobem i małymi woskówkami. Głowa, szyja i większość spodu ciała ciemnozielonkawe z odcieniami szarości. Kuper i golenie jaskrawożółte i czarnozielone, górna okrywa, plecy, ogon i pokrywy podskrzydłowe ciemnozielone, na zgięciu skrzydła ciemnofioletowa plama. Sterówki pierwszego i drugiego rzędu czarniawe, szerokie jasnożółte krawędzie na końcach większych sterówek, wąskie i blade na mniejszych. Ogon szary z oliwkowym odcieniem, zaś jego dolna część kasztanowa z kremowymi końcówkami. Płcie podobne. Upierzenie osobników młodocianych nieopisane.
Treron papugodzioby występuje endemicznie na Wyspie Świętego Tomasza. Dawniej zamieszkiwał również pobliską wysepkę Ilhéu das Rolas.
![Phalacrotreron crassirostris = Treron sanctithomae[1]](https://s3.animalia.bio/animals/photos/medium/original/1810px-phalacrotreroncrassirostrisbonaparte.webp)
Gołąb papugodzioby zamieszkuje głównie tereny w pierwotnym lesie, ale występuje także we wtórnych lasach i na plantacjach od poziomu morza do 1600 m n.p.m., jednak najczęściej spotykany powyżej 300 m n.p.m.
Gatunek owocożerny, zwykle spotykany na wysokich 12-metrowych drzewach, żywiący się owocami bananowca, figowca (Ficus) oraz drzew z rodzaju Musaca, z rodziny pokrzywowatych. Nie wiadomo, czy ciężki, łukowaty dziób jest dostosowany do konkretnej diety.
Sezon rozrodczy od końca listopada do kwietnia/maja. Gniazdo jest niewielką platformą, luźno zbudowaną z gałązek. Jedyne opisane gniazdo znajdowało się na drzewie kakaowym na wysokości 2,5 m nad ziemią. W gnieździe znajdowało się jedno, świeżo złożone na początku stycznia jajo. Brak innych informacji.
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody od 2018 roku zaliczany jest do kategorii EN (ang. endangered – zagrożony wyginięciem); wcześniej, od 2011 roku zaliczano go do kategorii VU (vulnerable – narażony na wyginięcie), a od 1988 do kategorii LC (least concern – najmniejszej troski). Treron papugodzioby jest od dłuższego czasu wymarły na Ilhéu das Rolas z powodu niszczenia lasów. Stan populacji w 2015 roku szacowano na 24 670 – 72 840 dorosłych osobników. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest presja związana z myślistwem, w mniejszym stopniu utrata i degradacja siedlisk.
