Racicznica zmienna (Dreissena polymorpha) – eurytopowy gatunek słodkowodnego małża z rodziny racicznicowatych (Dreissenidae). W Polsce jest jedynym przedstawicielem rodziny, pospolitym w zalewach i jeziorach. Obrasta gęsto podwodne urządzenia techniczne, jest ważnym biofiltratorem.
Długość maksymalna 25–40 mm, szerokość 17–23 mm, wysokość 13–18 mm, muszla w kształcie trójkąta, beżowa w czarne pręgi. Prowadzi osiadły tryb życia, przytwierdzając się do podwodnych skał, zatopionych pni, wraków, a także do podwodnych części takich urządzeń technicznych, jak rurociągi, śluzy, jazy i przepusty, zakłócając ich prawidłowe działanie. Stwierdzono, że racicznice dobrze oczyszczają wody zbiorników wodnych z zawieszonych w nich cząstek organicznych i nieorganicznych oraz glonów występujących masowo i powodujących zakwity wód. Przez organizm racicznicy przechodzą wszystkie substancje występujące w wodzie. Racicznice są wrażliwe na zbyt duże zanieczyszczenie zbiornika, są więc bioindykatorami środowiska. Wykazują natomiast dużą tolerancję na zasolenie wód. Odpowiednia głębokość siedlisk to 1,5-2,0 m poniżej lustra wody. Jako jedne z nielicznych małży słodkowodnych wydzielają tzw. bisior.
