Serwal sawannowy, serwal (Leptailurus serval) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).
Zm
ZmierzchoweMi
MięsożerneLą
LądoweTe
TerytorialneTerytorium – obszar zajmowany wyłącznie przez jedno zwierzę lub grupę zwierząt. Własne terytorium zwiększa szanse przeżycia osobnika, gdyż z...
Ży
ŻyworodneŻyworodność, żyworództwo, wiwiparia – rodzaj reprodukcji polegający na tym, że komórki jajowe zapładniane są w obrębie dróg rodnych sami...
Ko
KopalneNora – podziemna kryjówka zwierzęca, jama mająca zaspokoić elementarną potrzebę schronienia, będącą biologicznie ukształtowanym warunkiem ...
Po
PoligamiaZw
Zwierzęta poligamiiPoligamia – małżeństwo z więcej niż jedną osobą, najczęściej jednego mężczyzny z dwiema lub więcej kobietami lub między jedną kobietą...
Sa
SamotneNi
Nie migrująceS
zacznij od...Długość ciała (bez ogona) 59–92 cm, długość ogona 20–38 cm; masa ciała 7–13,5 kg; dorosłe samce są nieco większe i cięższe od dorosłych samic. Jest kotem średniej wielkości. Ma smukłe ciało osadzone na długich kończynach. Na małej głowie, osadzonej na długiej szyi, znajdują się duże uszy, które wychwytują każdy dźwięk. Sierść serwala jest jasnożółta, ozdobiona czarnymi cętkami. Dość krótki, sięgający pięt ogon zdobią czarne plamki i pierścienie. Nogi serwala przypominają kończyny geparda, ale mają inne zadanie do spełnienia. Są one najdłuższe w stosunku do wielkości ciała u kotów. Gepard posiada długie kości przedramienia, które sprawiają, że jest świetnym sprinterem. Serwal za to ma długie stopy, co czyni z tego kota wspaniałego skoczka, a także zwiększa zakres widoczności w bardzo wysokich trawach, w których czuje się zdecydowanie najlepiej.
Serwal sawannowy występuje w Afryce, zamieszkując w zależności od podgatunku:
Najchętniej żyją na terenach porośniętych wysoką trawą (głównie obszary stepowe), z łatwym dostępem do wody. Nie występuje w lesie tropikalnym ani na terenach pustynnych.
Prowadzi samotniczy tryb życia. Samce mają zazwyczaj większe rewiry niż samice. Zdarza się, że terytoria kilku kotek nakładają się na siebie, jednak rzadko można spotkać dwa dorosłe osobniki chętnie przebywające ze sobą. Terytorium samca może nakładać się na rewiry kilku samic. Granice są utrzymywane przez częste znakowanie zapachowe i drapanie pni. Komunikują się za pomocą ostrych krzyków, warczenia, syczenia i mruczenia.
Żywi się gryzoniami i innymi drobnymi kręgowcami (zającowate, wiewiórkowate, góralki, kretoszczury), a także ptakami (flamingami, wikłaczami czerwonodziobymi, cyraneczkami), łowi ryby i nie gardzi małymi gadami i płazami oraz owadami (w tym szarańczą). Dietę uzupełniają świeżą trawą i owocami. Poluje prawie wyłącznie z ziemi. Atakuje skacząc wysoko, odrywając wszystkie 4 kończyny. Skacze także w celu wypłoszenia zwierzyny z gęstej roślinności. Gdy poluje na większą zwierzynę, atakuje wszystkimi czterema kończynami, gryzie i odskakuje. Serwal, aby zdobyć pokarm potrafi nawet kopać, aby wygrzebać ofiarę z podziemnego tunelu (np. po kretoszczura).
Gody odbywają się w różnych porach roku. Po których następuje ciąża trwająca od 67 do 77 dni (około 2-2,5 miesiąca), a po niej rodzi się 1-5 młodych (ważą ok. 250 gramów), najczęściej troje. Rodzą się w opuszczonej norze lub szczelinie skalnej. Zaraz po porodzie samica większość czasu przebywa w gnieździe. Mleko ssą przez 4-7 tygodni. Samica z młodymi musi polować dwa razy więcej by wykarmić młode. Potomstwo zostaje z matką przez około rok (9-12 miesięcy). W tym czasie uczą się od niej. Samica z młodymi poluje zazwyczaj w dzień, chowając przedtem młode w norze lub w wysokiej, gęstej trawie, często zmieniając kryjówkę. Toleruje własnych synów tylko do chwili, gdy mogą się usamodzielnić, córki mogą przebywać na terenie matki dłużej, bo aż do osiągnięcia dojrzałości płciowej (osiągają ją po 2 latach).
Dawniej był obiektem polowań. Obecnie jest chroniony przepisami Konwencji Waszyngtońskiej (CITES). Pod ochroną znajduje się 13 podgatunków (w tym jeden jest na granicy wymarcia), ale tylko 9 na 41 krajów, w których występuje, obowiązuje całkowity zakaz polowania.