Południowa Afryka
2372 gatunek
Południowa Afryka, oficjalnie Republika Południowej Afryki, RPA – państwo położone na południowym krańcu Afryki, u styku Oceanu Atlantyckiego i Indyjskiego.
Geografia
Kraj ten jest najdalej na południe wysuniętym państwem w Afryce, z trzech stron otoczonym przez ocean, o linii brzegowej długości ponad 2500 km. Republika Południowej Afryki ma powierzchnię 1 219 912 km². Dużą część kraju zajmuje rozległy płaskowyż Wysoki Weld (pow. 400 tys. km²), o wysokości od 900 do 2000 m n.p.m. Od strony wschodniej i południowej kończy się on ostrą krawędzią opadającą w stronę Oceanu Indyjskiego. Wyżynne ukształtowanie terenu przyczyniło się do powstania wielu okazałych jaskiń. Głębokie doliny rzek dzielą kraj na kilka grup górskich, najwyższe z nich to Góry Smocze ciągnące się z północnego wschodu przez enklawę Lesotho w kierunku południowo-wschodnim. Najwyższym punktem tego pasma jest góra Thabana Ntlenyana osiągająca wysokość 3482 m n.p.m. Na północno-zachodnich obszarach kraju rozciąga się kotlina Kalahari. Na Przylądku Igielnym (port. agulhas = igły), najdalej na południe wysuniętym obszarze Afryki spotykają się dwa oceany: Atlantycki i Indyjski. Większość rzek ma swe źródła w Górach Smoczych i płynie najczęściej na wschód w kierunku Oceanu Indyjskiego. Najdłuższą z nich jest rzeka Oranje, o długości 1860 km.
Klimat
Południowa Afryka posiada kilka stref klimatycznych, od suchej pustynnej przy granicy z Namibią do podzwrotnikowej na południowym wschodzie. W większej części kraju klimat jest słoneczny i suchy. Śnieg w zimie pada zazwyczaj tylko wysoko w górach. Istnieją trzy czynniki decydujące o różnicach klimatycznych w poszczególnych częściach RPA: prądy morskie, szerokość geograficzna i wysokość nad poziomem morza. Klimat atlantyckiego wybrzeża zachodniego jest przez zimny Prąd Benguelski z Antarktydy chłodniejszy i bardziej suchy, Prąd Mozambicki natomiast zapewnia na wybrzeżu wschodnim wilgotny klimat subtropikalny. Położenie RPA na półkuli południowej powoduje, że pory roku są przeciwne niż w Europie.
Między czerwcem i sierpniem, w Górach Smoczych, na wyżynie Wysoki Weld i w Johannesburgu (położonym na wysokości 1753 m n.p.m.) nierzadko leży śnieg.W lecie temperatury w Kapsztadzie (15 m n.p.m.) oscylują w granicach 30 °C, w zimie natomiast przeważają chłodne dni z częstym deszczem.
Flora i fauna
Wiele spośród roślin to gatunki endemiczne, które najczęściej występują w państwie przylądkowym (Capensis).Na niewielkim obszarze, w Prowincji Przylądkowej Zachodniej, występuje roślinność twardolistna – krzewiaste zarośla określa się tu jako fynbos. W Południowej Afryce jest stosunkowo mało lasów w przeciwieństwie do obszarów krzaczastych i sawann, porośniętych akacjami, a także pojedynczymi baobabamiPierwotnie istniejący las został prawie w całości przetrzebiony przez kolonistów europejskich niedługo po ich przybyciu, pozostałości można jeszcze zastać w parku Auckland Nature Reserve.Obecnie istniejące lasy Południowej Afryki składają się głównie z eukaliptusów i sosen.Na pustyni Kalahari występują sukulenty takie jak aloes czy wilczomlecze.
W Południowej Afryce można spotkać pierwszą trójkę największych ssaków, czyli słonia afrykańskiego, nosorożca białego i hipopotama nilowego, jak również najwyższego, czyli żyrafę, najszybszego, czyli geparda i najmniejszego ssaka na świecie, czyli ryjówkę malutką. Największymi i najniebezpieczniejszymi ssakami lądowymi są nosorożec czarny, bawół afrykański, słoń, lampart i lew. Z mniejszych zwierząt wymienić należy rohatyńca borneańskiego, bawolika białodziobego, ryjoskoczka Elephantulus edwardii, żółwia lamparciego i mrówkolwa.Wśród ponad 800 gatunków ptaków w Południowej Afryce znajduje się największy, czyli struś, i najcięższy latający, czyli drop olbrzymi. Oprócz tego można zobaczyć nektarniki i flamingi. Wikłacze budują gigantyczne, podobne do miast kolonie, a sokolik czerwonooki jest najmniejszym ptakiem drapieżnym na świecie.U południowych wybrzeży kraju, głównie w rejonie Przylądka Dobrej Nadziei naliczono około 170 000 dzikich pingwinów będących pod ścisłą ochroną.
Południowa Afryka, oficjalnie Republika Południowej Afryki, RPA – państwo położone na południowym krańcu Afryki, u styku Oceanu Atlantyckiego i Indyjskiego.
Geografia
Kraj ten jest najdalej na południe wysuniętym państwem w Afryce, z trzech stron otoczonym przez ocean, o linii brzegowej długości ponad 2500 km. Republika Południowej Afryki ma powierzchnię 1 219 912 km². Dużą część kraju zajmuje rozległy płaskowyż Wysoki Weld (pow. 400 tys. km²), o wysokości od 900 do 2000 m n.p.m. Od strony wschodniej i południowej kończy się on ostrą krawędzią opadającą w stronę Oceanu Indyjskiego. Wyżynne ukształtowanie terenu przyczyniło się do powstania wielu okazałych jaskiń. Głębokie doliny rzek dzielą kraj na kilka grup górskich, najwyższe z nich to Góry Smocze ciągnące się z północnego wschodu przez enklawę Lesotho w kierunku południowo-wschodnim. Najwyższym punktem tego pasma jest góra Thabana Ntlenyana osiągająca wysokość 3482 m n.p.m. Na północno-zachodnich obszarach kraju rozciąga się kotlina Kalahari. Na Przylądku Igielnym (port. agulhas = igły), najdalej na południe wysuniętym obszarze Afryki spotykają się dwa oceany: Atlantycki i Indyjski. Większość rzek ma swe źródła w Górach Smoczych i płynie najczęściej na wschód w kierunku Oceanu Indyjskiego. Najdłuższą z nich jest rzeka Oranje, o długości 1860 km.
Klimat
Południowa Afryka posiada kilka stref klimatycznych, od suchej pustynnej przy granicy z Namibią do podzwrotnikowej na południowym wschodzie. W większej części kraju klimat jest słoneczny i suchy. Śnieg w zimie pada zazwyczaj tylko wysoko w górach. Istnieją trzy czynniki decydujące o różnicach klimatycznych w poszczególnych częściach RPA: prądy morskie, szerokość geograficzna i wysokość nad poziomem morza. Klimat atlantyckiego wybrzeża zachodniego jest przez zimny Prąd Benguelski z Antarktydy chłodniejszy i bardziej suchy, Prąd Mozambicki natomiast zapewnia na wybrzeżu wschodnim wilgotny klimat subtropikalny. Położenie RPA na półkuli południowej powoduje, że pory roku są przeciwne niż w Europie.
Między czerwcem i sierpniem, w Górach Smoczych, na wyżynie Wysoki Weld i w Johannesburgu (położonym na wysokości 1753 m n.p.m.) nierzadko leży śnieg.W lecie temperatury w Kapsztadzie (15 m n.p.m.) oscylują w granicach 30 °C, w zimie natomiast przeważają chłodne dni z częstym deszczem.
Flora i fauna
Wiele spośród roślin to gatunki endemiczne, które najczęściej występują w państwie przylądkowym (Capensis).Na niewielkim obszarze, w Prowincji Przylądkowej Zachodniej, występuje roślinność twardolistna – krzewiaste zarośla określa się tu jako fynbos. W Południowej Afryce jest stosunkowo mało lasów w przeciwieństwie do obszarów krzaczastych i sawann, porośniętych akacjami, a także pojedynczymi baobabamiPierwotnie istniejący las został prawie w całości przetrzebiony przez kolonistów europejskich niedługo po ich przybyciu, pozostałości można jeszcze zastać w parku Auckland Nature Reserve.Obecnie istniejące lasy Południowej Afryki składają się głównie z eukaliptusów i sosen.Na pustyni Kalahari występują sukulenty takie jak aloes czy wilczomlecze.
W Południowej Afryce można spotkać pierwszą trójkę największych ssaków, czyli słonia afrykańskiego, nosorożca białego i hipopotama nilowego, jak również najwyższego, czyli żyrafę, najszybszego, czyli geparda i najmniejszego ssaka na świecie, czyli ryjówkę malutką. Największymi i najniebezpieczniejszymi ssakami lądowymi są nosorożec czarny, bawół afrykański, słoń, lampart i lew. Z mniejszych zwierząt wymienić należy rohatyńca borneańskiego, bawolika białodziobego, ryjoskoczka Elephantulus edwardii, żółwia lamparciego i mrówkolwa.Wśród ponad 800 gatunków ptaków w Południowej Afryce znajduje się największy, czyli struś, i najcięższy latający, czyli drop olbrzymi. Oprócz tego można zobaczyć nektarniki i flamingi. Wikłacze budują gigantyczne, podobne do miast kolonie, a sokolik czerwonooki jest najmniejszym ptakiem drapieżnym na świecie.U południowych wybrzeży kraju, głównie w rejonie Przylądka Dobrej Nadziei naliczono około 170 000 dzikich pingwinów będących pod ścisłą ochroną.
