Roodborstvalk
De bonte slechtvalk of roodborstvalk (Falco deiroleucus) is een roofvogel uit de familie der valken (Falconidae). Deze soort leeft in Midden- en Zuid-Amerika.
De bonte slechtvalk lijkt sterk op de algemenere nauw verwante vleermuisvalk, maar het heeft een duidelijkere oranje borst. Bovendien is de bonte slechtvalk groter dan de vleermuisvalk. Vrouwelijke valken zijn ongeveer veertig procent groter dan mannelijke dieren: 38 tot 40 cm en 550 tot 700 gram tegenover 35 tot 36 cm en 325 tot 425 gram. De spanwijdte bedraagt ongeveer 83 cm. Deze valk is gebouwd op snelheid en minder op behendigheid. Het lichaam is compact met krachtige vliegspieren. De vleugels zijn lang, smal en puntig. De staart is relatief kort. De bonte slechtvalk heeft een krachtige bek en sterke poten. De voeten zijn relatief de grootste van alle valken.
Het verspreidingsgebied van de bonte slechtvalk liep voorheen van zuidelijk Mexico tot noordelijk Argentinië en gegevens suggereren een continue verspreiding in het verleden. DNA-onderzoek heeft aangetoond dat er sprake is van één populatie zonder ondersoorten. Waarschijnlijk was de soort altijd al zeldzaam door de gespecialiseerde ecologie en habitatvoorkeuren, maar inmiddels is de bonte slechtvalk verdwenen uit het merendeel van Midden-Amerika en krimpt het leefgebied in Zuid-Amerika.
De bonte slechtvalk komt voor in uitgestrekte laaglandregenwouden, subtropische berghellingen en savanneranden met geschikte kliffen in riviervalleien of nabij water om te nestelen. Incidenteel nestelt de bonte slechtvalk ook in bomen, zoals in kapokbomen (Ceiba), mahoniebomen (Swietenia) of bepaalde soorten palmen (Orbignya). In Ecuador zijn ook nesten in epifyten in de toppen van uitstekende bomen beschreven. De bonte slechtvalk is een standvogel en leeft solitair of in paartjes. Het is monogaam. In januari en februari vindt de balts plaats, waarna eind maart en begin april tijdens het droge seizoen twee tot vier eieren worden gelegd. De bonte slechtvalk is na ongeveer twee jaar geslachtsrijp en wordt ongeveer twintig jaar oud. De bonte slechtvalk jaagt boven het kroondak van het regenwoud op kleine en middelgrote vogels. Deze valk zet vanaf een uitkijk op een dode boom of klif een duikvlucht of achtervolging in op zijn prooidier. Met name parkieten, duiven en gierzwaluwen worden bejaagd, maar trogons, kleine papegaaien, spechten, motmots, arassari's, steltlopers, nachtzwaluwen en zangvogels zoals zwaluwen, tityra's, tangara's, tirannen, gaaien, lijsters, spotlijsters, kardinalen en troepialen behoren tot de prooidieren van de bonte slechtvalk. Ook vleermuizen worden bejaagd. Een studie naar het voedingspatroon van de bonte slechtvalk in Belize liet zien dat vogels 86% van de prooidieren vormen, naar 14% aan vleermuizen. Ongeveer de helft van bejaagde vogels was 25 tot 75 gram zwaar. De snelheid bij achtervolgingen benadert die van de slechtvalk. De zwart-witte kuifarend, zwarte gier en de grote ransuil zijn de voornaamste bejagers van de bonte slechtvalk. De zwarte gier concurreert ook voor nestlocaties met de bonte slechtvalk.
