Świergotek płowy (Corydalla vaalensis) – gatunek ptaka z rodziny pliszkowatych (Motacillidae). Występuje głównie w Afryce Południowej, prócz tego w południowej części Afryki Środkowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Długość ciała wynosi 15–18,5 cm, masa ciała – 23–36,6 g. Identyfikacja dużych południowoafrykańskich świergotków w terenie jest bardzo trudna i wszystkie są często ze sobą mylone. W przypadku świergotków płowych problem stanowi odróżnienie ich od świergotków gładkich, które również mają jednolicie ubarwione (bez wzorów) wierzchnie partie ciała.
Dalszy opis dotyczy osobników podgatunku nominatywnego, o ile nie zaznaczono inaczej. W upierzeniu dymorfizm płciowy nie występuje. Wierzch ciała jednolicie piaskowobrązowy. Ciemię pokrywają słabo zaznaczone ciemniejsze pasy. Ogon ciemnobrązowy, zewnętrzne sterówki z jasnopłowymi chorągiewkami zewnętrznymi i końcówką chorągiewek zewnętrznych, para T5 ma płowe jedynie końcówki i zewnętrzne krawędzie. Brew szeroka, nieco płowa. Kantarek popielaty. Pokrywy uszne piaskowobrązowe. Pasek policzkowy ciemny, pasek podbródkowy cieńszy od niego i ciemnobrązowy. Spód ciała jasny, piaskowopłowy, z intensywniej ubarwioną piersią, a jaśniejszą brodą i gardłem. Górną część piersi zdobią słabo widoczne szarobrązowe paski. Lotki I i II rzędu oraz ich pokrywy brązowe. Lotki III rzędu, pokrywy skrzydłowe większe i średnie brązowe z szerokimi płowymi krawędziami. Pokrywy skrzydłowe mniejsze piaskowobrązowe, a pokrywy podskrzydłowe – jasnopłowe. Dziób ciemnobrązowy z różowawą nasadą żuchwy. Tęczówka ciemnobrązowa. Nogi i stopy jasne, żółtobrązowe.
Wymiary szczegółowe przedstawicieli wybranych podgatunków przedstawiono w poniższej tabeli (część źródeł pochodzi z czasów, kiedy niektóre z pozostałych podgatunków nie zostały jeszcze opisane).
Świergotki płowe występują na południe od afrykańskiego pasa lasów deszczowych. Zasięg ich występowania według szacunków BirdLife International zajmuje blisko 5,87 mln km². Charakter podejmowanych przez świergotki płowe wędrówek jest słabo poznany. Część populacji uznaje się za osiadłą, w innych natomiast świergotki odbywają regularne wędrówki. W południowej części zasięgu świergotki płowe prawdopodobnie prowadzą nomadyczny tryb życia, zwłaszcza tamtejszą zimą. Granice obszarów występowania poszczególnych podgatunków są trudne do dokładnego określenia. Poniżej opisano je w przybliżeniu.
Środowiskiem życia świergotków płowych są otwarte tereny trawiaste oraz poddawane nadmiernemu wypasowi z plackami gołej ziemi, niedawno wypalane, nieużytki oraz obrzeża panwi solnych. Pojawiają się też na przecinkach w świetlistych lasach. W Południowej Afryce wydają się zamieszkiwać środowiska między tymi świeżymi (ang. mesic) a pustynnymi. Stosunkowo częste doniesienia o pojawieniach w delcie Okawango prawie na pewno są wynikiem pomyłek i dotyczą świergotków gładkich. Jeśli świergotki płowe współwystępują z gładkimi, to przeważnie zajmują suchsze środowiska. Odnotowywane były od nizin do co najmniej 1700 m n.p.m., w samym tylko Malawi od 60 do 2450 m n.p.m.
Świergotki płowe przebywają najchętniej na nagiej lub z rzadka porośniętej ziemi, szczególnie nadmiernie wypasanej, na której rozsiane są kamienie lub kopce termitów służące jako czatownie. Zwykle przebywają samotnie lub w parach, czasem w niewielkich grupach, liczniej zbierają się na pogorzeliskach. Tam też dołączają do świergotków cynamonowych (C. cinnamomea), choć współwystępują z nimi także podczas lęgów. Żerują aktywnie, nieustannie drepcząc lub biegając. Po zatrzymaniu się przybierają mocno wyprostowaną posturę. Są raczej płochliwe. Zaniepokojone siadają na kamieniach, termitierach lub skibach.
Pożywieniem tych ptaków są głównie owady i inne stawonogi, czasami zjadają też nasiona. Spośród 67 żołądków świergotków płowych z Zimbabwe poszczególne rodzaje pokarmu zawierało odpowiednio: chrząszcze (Coleoptera) – 76%, prostoskrzydłe (Orthoptera) – 69%, błonkoskrzydłe (Hymenoptera) – 34%, pluskwiaki (Hemiptera) – 18%, motyle (Lepidoptera) – 19%, termity (Isoptera) – 24%, muchówki (Diptera) – 3%, ważki (Odonata) – 4%, wije (Myriapoda) – 6%, karaczany i modliszki (umieszczane razem w Dictyoptera) – 3%, pajęczaki (Arachnida) – 6%, ziarno – 7%, pióra – 6%, żwir – 5%.
W Afryce Południowej składanie jaj przypada na porę deszczową i okres ją poprzedzający. W Zambii trwa od czerwca do października, w Zimbabwe – od lipca do lutego (głównie między wrześniem a grudniem), a w Południowej Afryce – od sierpnia do grudnia. Świergotki płowe są monogamiczne i terytorialne. Ich gniazdo ma kształt czarki, tworzą je luźno splecione trawy, wyściółkę zaś stanowią delikatniejsze trawy i korzonki. Umieszczone jest w zagłębieniu u nasady kępy traw albo podstawie kamienia. Ma średnicę około 6 cm i głębokość 4 cm. W zniesieniu znajdują się 2 lub 3 jaja. Skorupka jest biała, matowa, pokryta rzadko rozmieszczonymi szarymi i brązowymi plamkami. Wymiary średnie 21 jaj z Południowej Afryki: 22,0 na 15,3 mm (20–24 na 15–17 mm). Brak informacji o czasie wysiadywania czy momencie opierzenia się młodych, chociaż według innego źródła wysiadywanie trwa około 14 dni, a młode opuszczają gniazdo po blisko 12 dniach życia. Są karmione przez oboje rodziców.
IUCN uznaje świergotka płowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2021). BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny ze względu na brak widocznych zagrożeń.
