Stepówka dwuwstęgowa
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Pterocles bicinctus

Stepówka dwuwstęgowa (Pterocles bicinctus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny stepówek (Pteroclidae). Występuje w południowej części Afryki. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Wygląd

Długość ciała wynosi około 25 cm; masa ciała samca blisko 215–250 g, samicy – 210–280 g. Tęczówka brązowa, obrączka oczna żółta. Dziób ma barwę żółtawą lub czerwonawą, ciemnieje na końcu. Występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. U samca czoło białe, przepasane czarnym paskiem. Wierzch i tył głowy porastają pióra o głębokim, płowordzawym kolorze i pokryte czarnymi pasami, na karku występują już pióra płowooliwkowe. Kantarek wyróżnia się czarną barwą, pozostała część przodu głowy, broda i gardło są kremowopłowe, niższa część gardła – rdzawopłowa. Górna część piersi różowopłowa, od spodu obrzeżona pojedynczymi paskami, czarnym i białym. Brzuch białawy. Górna część grzbietu, barkówki i lotki III rzędu czarnobrązowe, pokryte jasnopłowymi paskami i biało zakończone. Dolną część grzbietu oraz kuper pokrywają pasy szarobrązowe i rdzawe, a pokrywy nadogonowe i sterówki są płowe z szarobrązowymi lub czarnobrązowym pasami. Lotki czarnobrązowe, lotki I rzędu wyróżniają białe końcówki. Pokrywy skrzydłowe mają barwę płowordzawą, są obrzeżone płowooliwkowo. Wszystkie sterówki poza środkową parą mają płowe zakończenia. U samicy wierzch i tył głowy są płowordzawe, a na bokach szyi i karku kolor ten przechodzi w jasnopłowy. Każdy z wymienionych obszarów pokrywają czarne paski. Przód głowy, broda i gardło kremowopłowe, niższa część gardła i górna część piersi różowopłowe, czarnobrązowo paskowane. Pozostała część spodu ciała brudnobiała z drobnymi, czarnymi pasami. Pokrywy podogonowe płowe z czarnobrązowym pasam. Grzbiet, barkówki, kuper, pokrywy nadogonowe i lotki III rzędu jasne, rdzawopłowe, z czarnobrązowymi pasami i białymi końcówkami. Sterówki ozdobione są płowymi i czarnymi pasami oraz jasnopłowymi końcówkami, przed ich końcem występuje czarny pasek o falistym kształcie. Lotki czarnobrązowe, pokrywy skrzydłowe jasne, różowopłowe, z ciemnobrązowymi pasami i białymi kropkami. Osobniki młodociane przypominają samice, jednak wyróżniają się mniejszą liczbą pasków, a większość ich piór ma płowe krawędzie. Obszar od brody do piersi jest jasny, różowopłowy, pozostała część spodu ciała brudnobiała z drobnymi, czarnm pasam, lotki I rzędu i pokrywy pierwszorzędowe czarnobrązowe.

Dystrybucja

Geografia

IOC wyróżnia następujące podgatunki:

Pokaż więcej

  • P. b. ansorgei (Benson, 1947) – południowo-zachodnia Angola
  • P. b. bicinctus Temminck, 1815 – Namibia, Botswana, północno-zachodnia Południowa Afryka (północna Prowincja Przylądkowa Północna)
  • P. b. multicolor Hartert, 1908 – południowa i wschodnia Zambia, południowe Malawi, zachodni i centralny Mozambik, północne Zimbabwe, wschodnia Botswana oraz północna i północno-wschodnia Południowa Afryka

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Stepówki dwuwstęgowe preferują luźno zadrzewione sawanny, zadrzewienia zdominowane przez Colophospermum mopane, cierniste zarośla i podobne obszary ze stałym dostępem do wody. Wolą obszary o kamienistym podłożu. Niekiedy spotykane na obrzeżach pustyń i w zaroślach Brachystegia, gdzie prawdopodobnie pojawiają się tylko przelotem. Osiadłe, możliwe jednak, że podejmują wędrówki celem znalezienia wody podczas pory suchej. Żywią się różnorodnymi nasionami traw i roślin zielnych, także introdukowanej Bidens bidentata. Aktywne są wcześnie rano i wieczorem, w ciągu dnia pozostają nieaktywne, często skupiając się w grupie w cieniu. Ptaki badane w Namibii odwiedzały wodopoje na średnio 28 minut, zwykle tuż po wzejściu słońca; rzadziej nocą lub krótko przed wschodem. Nocą ptaki te odpoczywają grupowo, ciasno do siebie przylegając.

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Nawyki godowe

W Angoli okres lęgowy trwa od czerwca do października, w Zambii od kwietnia do sierpnia, w Namibii w maju i październiku, w Botswanie od maja do sierpnia, a w Transwalu i Zimbabwe od kwietnia do października. Gniazdo stanowi dołek wydrapany w ziemi na płaskim lub pagórkowatym terenie, ulokowany między luźnymi trawami lub pod krzewem albo drzewem, niekiedy skąpo wyściełany. W zniesieniu od 2 do 4 jaj (zwykle 3, u ptaków badanych w Namibii średnia wyniosła 2,6). Skorupka jest różowopłowa, pokryta łupkowofioletowymi lub czerwonobrązowymi wzorkami. Inkubacja trwa 23–24 dni, jednak pewna samica w niewoli wysiadywała niezapłodnione jajo przez 33 dni. Wysiadują oba ptaki z pary, samiec nocą i wcześnie rano, samica późnym rankiem i po południu (badane w niewoli samice wysiadywały nocą). Inkubacja rozpoczyna się wraz ze złożeniem ostatniego jaja. Młodymi zajmują się oba ptaki z pary, jednak jedynie samiec przynosi wodę. Młode są w pełni opierzone po około 4 tygodniach (w niewoli wynik wynosił 33 dni), uzyskują zdolność lotu jeszcze zanim osiągną rozmiar dorosłego ptaka.

Populacja

Liczba ludności

IUCN uznaje stepówkę dwuwstęgową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako zazwyczaj pospolity i szeroko rozpowszechniony. BirdLife International ocenia trend populacji jako spadkowy ze względu na niszczenie środowiska.

Bibliografia

1. Stepówka dwuwstęgowa artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Step%C3%B3wka_dwuwst%C4%99gowa
2. Stepówka dwuwstęgowa Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22693017/93378846
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/347015

Więcej fascynujących zwierząt do poznania