Długopłetwiec oceaniczny

Duża, z wierzchu czarna, od spodu biała płetwa ogonowa o kształcie przypominającym serce, której szerokość stanowi niekiedy 1/3 długości ciała zwierzęcia, ma unikalne wzory, dzięki którym można rozpoznać poszczególne osobniki. Istnieje kilka hipotez wyjaśniających wytworzenie u humbaka najdłuższych płetw piersiowych spośród wszystkich waleni. Dwie najpopularniejsze mówią, że płetwy te pomagają długopłetwcowi lepiej kontrolować temperaturę ciała, gdy migruje pomiędzy ciepłymi a zimnymi wodami oraz że zwierzę tej wielkości potrzebuje tak dużych płetw umożliwiających lepsze sterowanie podczas długich podróży. Tej ostatniej zaprzeczają krótsze płetwy u dużo większego płetwala błękitnego czy finwala, które osiągają ponad 25 metrów długości ciała.

Humbaki mają od 270 do 400 ciemno ubarwionych płyt fiszbinowych po obu stronach szczęki. Płyty te mierzą od około 45 cm na przedzie pyska do 90 cm w głębi jamy gębowej. Brzuszne bruzdy biegną od pyska zwierzęcia aż po dalsze fragmenty podbrzusza, na spodniej części ciała. Długopłetwce mają ich stosunkowo mało (zwykle 16-20) w porównaniu do innych waleni, dlatego też są one tak widoczne. Płetwa grzbietowa staje się widoczna chwilę po wyskoku i uderzeniu o wodę, lecz znika, gdy nad powierzchnię wody wynurza się ogon. Humbaki wyskakują nad wodę zazwyczaj na wysokość około 3 metrów, choć dawniej odnotowywano skoki dorosłych osobników na wysokość ponad 6 metrów. Dokumentacje wielorybników zawierają niekiedy opisy charakterystycznych dla tego gatunku skoków (ich kształt i wysokość).

Nowo narodzone młode są długości głowy swojej matki. Samica o długości 15 metrów może urodzić mierzące 6,1 m młode o wadze prawie 2 ton. Wielorybiątko przychodzi na świat ogonem do przodu. Taki poród zmniejsza niebezpieczeństwo dostania się wody do płuc noworodka. Tuż po porodzie płetwy maleństwa są miękkie co utrudnia sprawne pływanie. Z tego też powodu matka musi pomóc młodemu wypłynąć na powierzchnię, by zaczerpnęło pierwszy oddech. Noworodki dobrze słyszą i widzą. Matka opiekuje się swoim potomstwem. Młode karmione są mlekiem przez około sześć miesięcy, po czym przez kolejne pół roku opieki odżywiają się same. Mleko humbaka jest koloru różowego o zawartości tłuszczu na poziomie 50%. Po skończeniu 11 miesięcy młode pływają w szkołach przy doświadczonych osobnikach. W tym czasie uczą się łowienia za pomocą pęcherzyków, technikę tę opanowują w 2 roku życia. Z czasem coraz bardziej oddalają się od matek jednak całkowitą samodzielność osiągają ok. 4 roku życia. U wybrzeży Alaski obserwuje się niekiedy samotne młode, bez opieki samicy.

Samice humbaka osiągają dojrzałość płciową w wieku 5 lat, rosnąc jeszcze trochę przez krótki czas. Według najnowszych badań samce osiągają dojrzałość po około 6–7 latach. W pełni dojrzały samiec mierzy średnio 14–16 metrów. Samice są nieco większe, osiągają nawet 16,5–17 metrów przy wadze 40–45 ton. Największy zarejestrowany osobnik mierzył 19 metrów długości, a jego płetwy piersiowe miały ponad 6 metrów każda. Natomiast największym okazem zanotowanym przez wielorybników była samica zabita na Karaibach. Mierzyła prawie 27 metrów długości i ważyła przeszło 82 tony.

Samice mają półkulisty (hemisferyczny) płat o średnicy około 15 centymetrów w okolicy narządów płciowych. Dzięki niemu samiec może rozpoznać samicę od spodu. Penis samca zwykle pozostaje schowany w genitalnej pochwie. Samce często mają blizny na głowach i grzbietach, będące pamiątką po starciach ze sporymi samicami.

Okres ciąży u humbaka trwa około 11,5 miesiąca. Samice rodzą co około 2–3 lata, choć zdarzało się, że niektóre samice rodziły młode przez dwa lata z rzędu. Niegdyś sądzono, że długopłetwce mogą żyć 50–60 lat. Najnowsze badania aminokwasów przeprowadzone na jednym z wielorybów grenlandzkich wykazały jednak, że zwierzę mogło mieć w czasie śmierci ok. 211 lat (177-245). Szczątki tego osobnika pochodziły z osad innuickich spoza Alaski. Wciąż trwają badania nad wiekiem humbaków i innych waleni.

Humbaki nie tworzą zbyt rozwiniętych więzi społecznych. Zwykle żyją samotnie lub w małych przejściowych grupach, które łączą się i rozpadają niekiedy w ciągu kilku godzin. Grupy takie obserwuje się najczęściej latem. Zwierzęta te łączą się, by wspólnie polować na drobne skorupiaki lub ławice małych ryb. Rzadko kiedy obserwuje się grupy żyjące razem kilka miesięcy lub lat. Najnowsze obserwacje dowodzą, że samice przebywają z młodymi przez dłuższy czas. Przez ostatnich 10 lat spostrzeżono wiele takich par w wodach Alaski. Możliwe, że samice tworzą między sobą więzi na całe życie. Obszar występowania humbaków pokrywa się z obszarami występowań wielu waleni, jednakże poszczególne gatunki rzadko kiedy oddziałują na siebie. Wyjątkiem są obserwacje młodych długopłetwców, przebywających przez dłuższy czas ze stadami delfinów butlonosych u wybrzeży Hawajów.

Zaloty odbywają się podczas zimowych miesięcy, gdy humbaki migrują w obszary równika z letnich terenów żywieniowych położonych na biegunach. Badacz Louis Herman zaobserwował zaloty samców do ciężarnych oraz opiekujących się potomstwem samic. Rywalizacja jest zwykle zacięta. Grupy liczące niekiedy 20-30 samców zbierają się wokół jednej samicy lub małej grupy samic, po czy zaczyna się prezentacja. Samce próbują zainteresować samicę dzięki popisom, w tym wysokim wyskokom nad wodę czy też uderzeniom płetw ogonowych o powierzchnię wody. Zaloty mogą trwać nawet kilka godzin, ponieważ w miejsce odrzuconych samców pojawiają się kolejne. Niekiedy obserwuje się zaloty ponad 40 samców próbujących uzyskać względy u jednej samicy.

Uważa się, że pieśni humbaków odgrywają dużą rolę w komunikacji między osobnikami, choć do końca nie wiadomo, jaką pełnią funkcję. Możliwe, że służą do ustalenia dominacji i rozpoznawania się pomiędzy samcami, do nawoływania samców przez samice podczas okresu godowego czy też do obu tych celów. Zauważono jednak, że walenie te wydają dźwięki, gdy w najbliższej okolicy nie ma żadnych innych osobników tego samego gatunku, oraz że nawoływania samców przyciągają inne samce. W 2006 roku wysunięto hipotezę, według której wielorybie pieśni służą do porozumiewania się osobników danej populacji podczas migracji. Dźwięki te obserwuje się także tuż po zakończeniu rywalizacji godowych podczas zalotów.