Wikłacz łuskowany (Malimbus spekei) – gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych (Ploceidae). Występuje w części Afryki Wschodniej, w tym na Półwyspie Somalijskim. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Długość ciała wynosi około 15 cm; masa ciała samca 34–43 g, samicy 28–37 g. Występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. Samce mają czarną „maskę” sięgającą gardła i boków głowy. Głowa, kark i tył szyi mają barwę złocistą, niemal pomarańczową. Wierzch ciała różnorodnie ubarwiony. Grzbiet oliwkowożółty z czarnymi plamkami o podłużnym kształcie, niższa część grzbietu i kuper oliwkowożółte z żółtymi końcówkami piór. Sterówki szarobrązowe z oliwkowożółtymi krawędziami. Pokrywy skrzydłowe oraz lotki czarne lub czarniawe z żółtawymi krawędziami i końcówkami, widoczny pasek skrzydłowy. Niższa część gardła ma pomarańczowokasztanowy kolor, pozostała część spodu ciała jaskrawożółta. Samicę cechuje matowe upierzenie, od samic wikłacza zmiennego (M. cucullatus) odróżnia ją brak żółtej brwi oraz jaskrawożółta pierś. Wikłacze łuskowane wykazują duże podobieństwo względem wikłaczy łuskogrzbietych (Malimbus spekeoides). Są to jednak gatunki allopatryczne, ich zasięgi występowania dzieli blisko 160 km (w oryginale 100 mil; dane z lat 60. XX wieku).
Wikłacze łuskowane występują w centralnej, południowej i wschodniej Etiopii, północnej i wschodniej Somalii oraz na obszarze od południowo-zachodniej i centralnej Kenii na południe po północno-środkową Tanzanię (mniej więcej między południkami 11°N i 3°S). BirdLife International szacuje zasięg występowania na 1,79 mln km².
Środowiskiem życia wikłaczy łuskowanych są zakrzewione i zadrzewione otwarte obszary, zazwyczaj położone na wysokości 1200–2200 m n.p.m. Odnotowywane były również w miejskich i podmiejskich obszarach Nairobi. Większość zasięgu leży na terenie, na którym roczna suma opadów przekracza 500 mm (dane dotyczą Kenii). Pożywieniem tych ptaków są nasiona, w tym roślin uprawnych (m.in. kukurydzy zwyczajnej, Zea mays, oraz tych przeznaczonych na paszę), oraz owady, jak termity (Isoptera). Niekiedy postrzegane bywają jako szkodniki upraw. Są to ptaki towarzyskie, zwykle przebywają w niewielkich stadach.
Okres lęgowy zmienny w zależności od miejsca występowania. W Etiopii przypada na okres od kwietnia do września, w Somalii od maja do czerwca, od lutego do czerwca oraz w grudniu i październiku w Kenii, w marcu i kwietniu w północnej Tanzanii (ogółem w Tanzanii do maja). Są to ptaki gniazdujące kolonijnie. Podczas badań w Kenii napotykano na kolonie liczące od 20 do 200 gniazd, przeważnie mieściły się na wysokich akacjach (Acacia). Budowa gniazda zajmuje około 8–10 dni, mieści się ono 2–7 m nad ziemią. Utworzone jest ono z różnych części traw (Poaceae), w środku natomiast ma sklepienie z wiech lub kłosów oraz liści akacji. Kwiatostany traw stanowią również wyściółkę, którą do gniazda znosi samica, gdy zaakceptuje gniazdo utworzone przez samca. Pojedynczy samiec może mieć w kolonii 4–14 gniazd; u tego gatunku występuje poligynia. Zniesienie liczy 1–4 jaj (w jednym badaniu w Kenii uzyskano średnią wartość 2,1). Mają jaskrawoniebieską skorupkę i średnie wymiary 23,2 × 15,6 mm (dane z Kenii). Inkubacja trwa blisko 11 dni, wysiaduje tylko samica. Młode są karmione przez obydwa ptaki z pary, opierzają się blisko 16 dni po wykluciu.
IUCN uznaje wikłacza łuskowanego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Wikłacz łuskowany występuje w Parku Narodowym Aruszy.
