Pustułka stepowa
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Falco rupicoloides

Pustułka stepowa (Falco rupicoloides) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (Falconidae). To jedna z największych pustułek zasiedlająca otwarte przestrzenie południowej i wschodniej Afryki.

Wygląd

Ubarwienie dorosłej pustułki stepowej jest w większości jasnordzawe, zarówno w spodniej, jak i górnej części ciała. Grzbiet, górna strona pokryw skrzydłowych i boki ciała są czarno prążkowane. Na klatce piersiowej widać ciemne pręgi, na głowie są również obecne, ale pomijając policzki w przeciwieństwie do pustułki Falco tinnunculus i pustułeczki. Kuper i ogon są szare z czarnymi paskami. Ogon jest w dodatku biało zakończony. W locie biała spodnia część pokryw skrzydłowych kontrastuje z ciemniejszą resztą ciała. Tęczówka oka jest biaława w odróżnieniu od innych blisko spokrewnionych gatunków. Większość dzioba jest niebiesko-szara, a nogi i woskówka żółta. Ptak młodociany ma rudy ogon, zamiast szarego, prążkowania po jego bokach i ciemne oczy.

Pokaż więcej

Ptak ma 29–37 cm długości i 68–84 cm rozpiętości skrzydeł. Południowy podgatunek F. r. rupicoloides waży około 181–334 gramów. Natomiast podgatunek F. r. arthuri jest mniejszy i waży 165–252 gramów. Północny podgatunek F. r. fieldi również ma mniejsze rozmiary i ma jaśniejsze upierzenie niż pozostałe.

Pustułki stepowe zwykle zachowują ciszę, ale potrafią wydać przenikliwe, powtarzane dźwięki.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Ptak zamieszkuje otwarte, suche obszary, na których znajdują się użytki zielone, sawanny i półpustynie. Często pustułki związane są z akacjami. Najchętniej czują się na obszarach porośniętych roślinnością poniżej 50 cm. Spotyka się je od poziomu morza po 2150 metrów n.p.m., najczęściej pomiędzy 800 a 1800 metrów.

Pokaż więcej

To dość pospolity i szeroko rozpowszechniony ptak w południowych areałach swojego występowania, ale jego rozmieszczenie na bardziej północnych terenach jest rzadsze i nieciągłe. Podgatunek F. r. rupicoloides gnieździ się w Namibii, Botswanie, Zimbabwe, częściowo w Angoli i Zambii oraz w większej części Południowej Afryki oprócz bardziej wilgotnych południowych i wschodnich regionów. Podgatunek F. r. arthuri spotyka się w Kenii i północnej Tanzanii, a F. r. fieldi występuje w Etiopii, Erytrei, północnej Somalii i prawdopodobnie również w północnej Kenii.

Całkowity zasięg pustułki stepowej obejmuje 3,5 mln km2. Jej populacja jest stabilna, a jej wielkość szacuje się na 100 000 do 200 000 par lęgowych. Większość osobników jest osiadła, ale niektóre koczują lub są rozproszone.

Pokaż mniej
Pustułka stepowa Mapa siedliska
Pustułka stepowa Mapa siedliska

Nawyki i styl życia

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Pustułka stepowa poluje zwykle z dobrze wyeksponowanego obiektu, jak drzewo lub skały. Podobnie jak parę innych gatunków pustułek, zdarza się jej w locie zawisać w powietrzu. Karmi się przede wszystkim bezkręgowcami, np. konikami polnymi, termitami, chrząszczami i solfugami. Chwyta również jaszczurki, a niekiedy nawet małe ptaki, ssaki i węże.

Pokaż więcej

Przeważnie polują na zdobycz na ziemi. Zwraca uwagę na lokalne pożary, gdzie może złowić owady i inne ofiary uciekające od płomieni. Gdy zgromadzonego pokarmu jest za dużo, może go ukrywać pod roślinami lub kamieniami.

Pokaż mniej

Nawyki godowe

Miesiące, w których odbywa rozród, różnią się w konkretnych regionach. Na południu trwa od lipca do kwietnia z największą częstością przypadającą na wrzesień i grudzień. W Kenii i Tanzanii pustułki mogą rozmnażać się przez cały rok, choć najczęściej robią to między kwietniem a lipcem. W Somalii gniazdowanie odbywa się natomiast od kwietnia do sierpnia.

Pokaż więcej

Pustułki stepowe wykorzystują stare gniazda innych ptaków, takich jak wrona przylądkowa czy kruk srokaty, aby w nich wydać na świat potomstwo. Przeważnie znajdują się one od 2 do 20 metrów nad ziemią na drzewie, a czasem słupie telefonicznym lub elektrycznej konstrukcji wsporczej.Samica składa od 2 do 7 jaj (najczęściej 3–4). To głównie ona wysiaduje je przez 22–23 dni. Młode stają się w pełni opierzone po 30–34 dniach i pozostają zależne od swych rodzicieli przez przynajmniej kolejne 26 dni.

Pokaż mniej

Populacja

Bibliografia

1. Pustułka stepowa artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Pustu%C5%82ka_stepowa
2. Pustułka stepowa Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22696398/93559628
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/510170

Więcej fascynujących zwierząt do poznania