Myszołów włochaty (Buteo lagopus) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Dz
DzienneMi
MięsożernePadlinożercy, nekrofagi, trupojady – organizmy cudzożywne wyspecjalizowane w odżywianiu się padliną. Do padlinożerców zaliczają się np. gr...
Zw
Zwierzęta szybująceLot ślizgowy – rodzaj lotu, w którym poruszający się obiekt nie jest w jego trakcie napędzany.Pojęcie stosowane jest do: samolotów oraz inny...
Lą
LądoweTe
TerytorialneTerytorium – obszar zajmowany wyłącznie przez jedno zwierzę lub grupę zwierząt. Własne terytorium zwiększa szanse przeżycia osobnika, gdyż z...
St
StadneJajorodność – najbardziej rozpowszechniona forma rozrodu płciowego zwierząt, polegająca na rozwoju zarodkowym w jaju wydalonym z organizmu matk...
Zw
Zwierzęta monogamiiMonogamia – najbardziej rozpowszechniony typ związku małżeńskiego, w którym jedna osoba związana jest trwale z jednym partnerem. Monogamicznos...
Mi
MigrująceR
zacznij od...Bardzo duża zmienność osobnicza w ubarwieniu. Rozmieszczenie plam brunatnych, brązowych, beżowych i białych zmienne, podobnie jak proporcje pomiędzy kolorami, jednak wierzch ciała zawsze ciemniejszy niż spód. Stałym elementem jest również biała plama na kuprze i prawie biały u podstawy, a zakończony ciemnym pasem ogon (u dorosłych występuje jedna szersza pręga i kilka węższych, u młodych widać tylko jeden pasek). Samiec ma kilka dodatkowych wąskich, ciemnych pasków, a samice 2, które zdają się zlewać ze sobą. Grzbiet ma specyficznie przyprószony białymi piórami, podobnie jak głowa. Na spodzie skrzydeł, głowie, piersi i nadgarstkach widać ciemne plamy. Skok opierzony, aż do palców, które są żółte (w przeciwieństwie do myszołowa zwyczajnego, stąd też nazwa gatunkowa „włochaty”). Pomaga mu to w trudnych warunkach klimatycznych zimnej północy kontynentu. Poza tym ma długie nogawice. W swym krążącym locie można zaobserwować biały spód skrzydeł z czarnymi plamami na nadgarstkach. Młode ptaki mają ciemno ubarwiony brzuch, który odróżnia się od jaśniejszej piersi.
Od myszołowa zwyczajnego jest nieco większy, ma dłuższe skrzydła oraz inaczej ubarwiony ogon. W locie myszołów włochaty ma lżejszy lot, skrzydłami macha bardziej płynnie i częściej, niekiedy zawisając w powietrzu lub krążąc. Ogólnie jednak w terenie są trudno odróżnialne. W zachowaniu jest bardzo płochliwy. Na mniejszych dystansach leci nisko nad ziemią. Po okresie lęgowym prowadzi samotniczy tryb życia. Czasami można zaobserwować gromadzenie się w jednym miejscu małej grupy tych ptaków.
Zamieszkuje strefę chłodną półkuli północnej, w zależności od podgatunku:
Otwarte przestrzenie, łąki, pola z pojedynczymi kępami drzew lub krzewów i innymi punktami obserwacyjnymi. Latem w czasie gniazdowania preferuje arktyczną tundrę, bezdrzewne wyżyny, skandynawskie płaskowyże, góry powyżej granicy lasu północnej Europy i lasotundrę wokół północnego koła podbiegunowego. Od sierpnia odlatuje na południe i w listopadzie pojawia się na bezleśnych terenach w Europie Środkowej. Zimuje też na terenach rolniczych, wrzosowiskach, bagnach, dorzeczach rzek i na stepach. Generalnie unika zwartych dużych kompleksów leśnych.Jeśli teren jest bogaty w pokarm, tworzy luźne skupiska. Często współwystępuje tam z myszołowem zwyczajnym.
Niemal wyłącznie gryzonie – przede wszystkim lemingi (w Arktyce), myszy i norniki, na które poluje w locie lub zaczaja się na ziemi, z niskich krzewów i innych wyniesionych miejsc. Od ich liczebności zależy liczność populacji myszołowa włochatego – w czasie masowych pojawów gryzoni liczniej gniazduje i odnosi większy sukces rozrodczy. W przypadku niedoboru zwykłych ofiar, przeważnie w czasie długich i srogich zim, potrafi zaatakować osłabioną kuropatwę lub ptaki hodowlane. Jednak dorosła kura domowa potrafi się obronić. W mroźne zimy, gdy nie ma pokarmu, nie pogardzi też padliną.
Na ziemi (zwłaszcza w tundrze), pod nawisem na półce skalnej, na obrywach rzecznych, rzadziej na starym drzewie. Gniazdo tworzy platformę, która jest wyścielona trawą i mchem. Ptaki te nie gniazdują w koloniach.
Wyprowadza jeden lęg w roku, w końcu maja. W złożeniu 2 do 7 białych jaj rdzawo nakrapianych (ilość zależy od dostępności pokarmu). W latach ubogich w pokarm może nawet nie wyprowadzić lęgu.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje myszołowa włochatego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.