Sokół białorzytny
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Falco dickinsoni

Sokół białorzytny, pustułka białorzytna (Falco dickinsoni) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych (Falconidae) zamieszkującego południową i wschodnią Afrykę.

Wygląd

To dość mała, krępa pustułka z dużą, kwadratową głową. Mierzy 27–30 cm długości oraz 61–68 cm rozpiętości skrzydeł. Waży 167–246 gramów. Samica jest około 4% większa i 10–20% cięższa niż samiec. Upierzenie w większości jest ciemnoszare z jasną głową i kuprem. Ogon ma szarą barwę i wąskie paski, choć subterminalny prążek jest szeroki. Spodnia część lotek jest również prążkowana. Woskówka i nogi są żółte. Na głowie wokół oczu występuje naga żółta skóra. Dziób ma ciemnoszary kolor, a oczy są brązowe. Osobniki młodociane są szarobrązowe z prążkowanymi bokami ciała, ale bez jasnej głowy i kupra. Ich woskówka i otoczka oczna są zielonawe.

Pokaż więcej

Przeważnie to ptak milczący, ale w sytuacjach alarmowych lub gdy się komunikuje z innymi pustułkami, wydaje wysokie piski. Przy gnieździe słychać miękkie, miauczliwe odgłosy, które mają zachęcić młode do jedzenia.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Zamieszkuje sawannę i otwarte obszary leśne, szczególnie tereny bagniste w pobliżu wód. Związany jest najczęściej z palmami arekowatymi z rodzaju Hyphaene i Borassus. Często spotyka się go również przy baobabach. W niektórych regionach widuje się go na plantacjach palm kokosowych.

Pokaż więcej

Areał występowania obejmuje Mozambik, Zimbabwe, Zambię i Malawi po północno-wschodnią Afrykę Południową (głównie w Parku Narodowym Krugera), w północnej Botswanie, północno-wschodniej Namibii, wschodniej Angoli, południowej części Demokratycznej Republiki Konga i częściowo w Tanzanii. Wyjątkowo zdarza się jej zalatywać do Kenii.

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Zwykle poluje z zasiadki, a jedynie rzadko zdarza się jej zawisać w powietrzu i wypatrywać zdobyczy. Duże owady, takie jak koniki polne, stanowią większą część diety. Żywi się również jaszczurkami i płazami, czasem ptakami, nietoperzami, gryzoniami i wężami. Często zwraca uwagę na płonące trawy, gdzie poluje na uciekające od ognia owady i inną zdobycz.

Styl życia
Zachowanie sezonowe

Dieta i odżywianie

Nawyki godowe

Trwa od lipca do października w Tanzanii i od września do grudnia na bardziej południowych terenach. Gniazda są prosto wyskrobanymi zagłębieniami bez użycia dodatkowego budulca. Znajdują się od 2 do 18 metrów nad ziemią w koronie uschniętej palmy lub w szczelinie kory baobabu. Czasem ptak ten wykorzystuje stare gniazda po warugach. Samica składa od 1 do 4 jaj. Mają kremową barwę i rudawo-brązowe kropkowanie. Wysiadywane są przez samicę 30 dni. Młode pierzą się w pełni po około 33–35 dniach.

Populacja

Liczba ludności

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje sokoła białorzytnego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny.

Pokaż więcej

Całkowity zasięg występowania pokrywa około 3,4 milionów km2. Ogólnie uznaje się sokoła białorzytnego za ptaka rzadkiego, choć jest pospolitszy na niektórych fragmentach areału, np. na Zanzibarze i na wyspie Pemba w Tanzanii. Wycinanie palm kokosowych jest potencjalnym zagrożeniem dla gatunku.

Pokaż mniej

Bibliografia

1. Sokół białorzytny artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Sok%C3%B3%C5%82_bia%C5%82orzytny
2. Sokół białorzytny Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22696410/93560617

Więcej fascynujących zwierząt do poznania