Żarłacz ciemnoskóry (Carcharhinus obscurus) – gatunek dużej drapieżnej ryby chrzęstoszkieletowej z rodziny żarłaczowatych (Carcharhinidae).
Żarłacz ciemnoskóry zamieszkuje tropikalne i subtropikalne strefy przybrzeżne Oceanu Spokojnego, Atlantyckiego i Indyjskiego. Na zachodzie Atlantyku spotykany od Massachusetts po południowe krańce Brazylii, w tym w Zatoce Meksykańskiej oraz Morzu Karaibskim. Na wschodzie Atlantyku występuje w Morzu Śródziemnym, w wodach wokół Madery, Wysp Kanaryjskich i Republiki Zielonego Przylądka oraz u wybrzeży Senegalu, Sierra Leone oraz prawdopodobnie u wybrzeży Portugalii, Hiszpanii i Maroka. Na obszarze Oceanu Indyjskiego zamieszkuje wody przybrzeżne Południowej Afryki, Mozambiku, Madagaskaru i Somalii na zachodzie oraz na północy wody Zatoki Adeńskiej, Morza Czerwonego, Morza Arabskiego i Zatoki Bengalskiej, w tym u wybrzeża Sri Lanki, Indii Andamanów oraz na obszary Grzbietu Murraya w Basenie Omańskim. Na zachodzie Pacyfiku spotykany jest u południowych wybrzeży Japonii, na wschodzie Chin, u wybrzeży Tajwanu, Wietnamu, Indonezji (Jawa, Timor) oraz wokół całej Australii i Nowej Kaledonii. Na wschodzie zamieszkuje wody Zatoki Kalifornijskiej oraz zachodnie wybrzeża Półwyspu Kalifornijskiego, Archipelagu Revillagigedo oraz prawdopodobnie północnego Chile. Dane o występowaniu tego gatunku w wodach północno-wschodniego oraz centralno-wschodniego Atlantyku mogą w rzeczywistości dotyczyć żarłacza galapagoskiego, a populacja C. galapagensis zamieszkująca Hawaje, może okazać się oceaniczną populacją żarłacza ciemnoskórego. Badania dotyczące mitochondrialnego DNA i markerów mikrosatelitarnych dowodzą, że rekiny zamieszkujące południową Indonezję i północną Australię, stanowią dwie odrębne subpopulacje.
Rekin ten zamieszkuje wybrzeża od strefy surfowania po zewnętrzne obszary szelfów kontynentalnych. Spotykany również na otwartych wodach oceanicznych. Preferuje pośrednie siedliska, pokrywające się z obszarami bytowania innych gatunków takich jak tawrosz piaskowy, żarłacz brunatny, żarłacz jedwabisty i żarłacz białopłetwy, które przebywają w pobliżu powierzchni, żarłacz galapagoski i żarłacz srebrnopłetwy, które bytują w pobliżu wysp oraz Carcharhinus altimus zamieszkujący głębsze strefy. W północnej części Zatoki Meksykańskiej rekin ten spędza większość czasu na głębokości 10–80 m, schodząc czasami głębiej, na głębokość nawet 200 m, choć potrafi nurkować nawet na głębokość 400 m i większą. Preferuje wody o temperaturze 19-28*C. Nie toleruje wód o niskim poziomie zasolenia, jak estuaria czy ujścia większych rzek.
Żarłacz ciemnoskóry jest gatunkiem migrującym i pokonuje długie dystanse podczas sezonowych wędrówek. Najdłuższy udokumentowany dystans przebyty przez jednego osobnika wynosił ponad 3800 kilometrów. Dorosłe osobniki migrują intensywniej, niż młode. U zachodnich i wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej, żarłacz ciemnoskóry wędruje na północ w miesiącach letnich i powraca w okresie zimowym w kierunku równika. Na południu Afryki podrośnięte młode ze szkółek w okolicy KwaZulu-Natal, po osiągnięciu 0,9 m długości rozpraszają się w kierunku północnym (samice) lub południowym (samce) wzdłuż wybrzeży. W okresie wiosny i lata przebywają w płytkich przybrzeżnych wodach, na jesień i zimę przenosząc się na nieco głębsze akweny. Po kilku latach przy długości około 2,8 m dołączają do pozostałych dorosłych osobników i regularnie sezonowo migrują z południa na północ (w kierunku północnych krańców Mozambiku i Madagaskaru). U wybrzeży Zachodniej Australii dorosłe osobniki nie migrują daleko. Latem i jesienią przebywają w płytszych wodach, a zimą i wiosną preferują głębsze, otwarte wody.
Żarłacz czarnoskóry jest dominującym drapieżnikiem zajmującym najwyższą pozycję w łańcuchu pokarmowym i odgrywa ważną rolę w ekosystemie morskim. Na obszarze zachodniego Atlantyku jest rzadziej spotykany w porównaniu do innych dużych sympatrycznych gatunków rekinów występujących na tych samych siedliskach, jak choćby żarłacz brunatny (C. plumbeus). Jednakże niekiedy tworzy duże skupiska, zwłaszcza w przypadku młodocianych osobników. Dorosłe osobniki są często obserwowane w pobliżu statków z dala od brzegu, jak na obszarze Prądu Agulhas. Radiowe śledzenie oznakowanych osobników wykazało, że rekin ten w pobliżu ujścia rzeki Cape Fear w Karolinie Południowej pływa ze średnią prędkością 0,8 km/h (0,5 m/s).
Dorosłe osobniki nie posiadają naturalnych wrogów. Młode padają ofiarą dużych rekinów takich jak tawrosz piaskowy (Carcharias taurus), żarłacz biały (Carcharodon carcharias), żarłacz tępogłowy (Carcharhinus leucas) i żarłacz tygrysi (Galeocerdo cuvier). U wybrzeży południowoafrykańskiego stanu KwaZulu-Natal zainstalowano sieci chroniące kąpiących się na plażach ludzi od ataków rekinów, co spowodowało zmniejszenie populacji dużych rekinów na tych obszarach. Brak naturalnych drapieżników wywołał nagły drastyczny wzrost liczby młodych żarłaczy ciemnoskórych, które zdziesiątkowały lokalną populację małych ryb kostnoszkieletowych, co wpłynęło negatywnie na bioróżnorodność lokalnych ekosystemów.
C. obscurus poluje na swoją zdobycz na wszystkich poziomach słupa wody, choć preferuje najczęściej okolice dna morskiego. Duży osobnik podczas jednego polowania może zjadać pożywienie o wadzę nawet jednej dziesiątej jego własnej wagi. Siła wywierana przy ugryzieniu dwumetrowego osobnika została zmierzona i wynosi 60 kg na 2 mm² na szczycie każdego z zębów. Jest to najwyższa wartość uzyskana spośród wszystkich gatunków rekinów, jednakże może być niemiarodajna, gdyż odzwierciedla naciski powstające jedynie na wierzchołkach zębów, a nie siłę zacisku całych szczęk. Choć dorosłe osobniki preferują samotny tryb życia, rzadko łącząc się w większe grupy, tak w wodach Oceanu Indyjskiego udokumentowano tworzenie się dużych skupisk wśród młodych osobników w momentach pojawienia się w wodzie dużych ilości pokarmu.
W skład pożywienia żarłacza ciemnoskórego wchodzą liczne pelagiczne gatunki ryb kostnoszkieletowych, takie jak: śledziowate, sardelowate, makrele, tuńczyki, żaglicowate, ostrobokowate, ptaszorowate, belonowate, wiciakowate, wstęgowce, żaglonowate oraz świetlikowate. Przy dnie odżywia się zwykle: mugilowatymi, prażmowatymi, kulbinowatymi, płaskogłowatymi, węgorzami, jaszczurnikowatymi, wyślizgowatymi, kurkowatymi i flądrami. Na obszarach raf koralowych jego ofiarą padają barrakudowate, barwenowate, szpadelkowate, strzępielowate, skorpenowate i najeżkowate.
Niekiedy poluje również na ryby chrzęstnoszkieletowe, w tym kolenie, scymnowate, piłonosowate, raszple, rochowate, rekinkowate, mustelowate, kosogony, piłowate, raje oraz orleniokształtne (ogończowate, orleniowate i Gymnuridae). Dietę uzupełnia bęzkręgowcami (głowonogami, dziesięcionogami, wąsonogami i rozgwiazdami), dużo rzadziej atakuje żółwie morskie, ptaki morskie oraz ludzi. Żywi się również padliną ssaków morskich.
Na północno-zachodnim Atlantyku około 60% diety żarłacza ciemnoskórego stanowią ryby kostnoszkieletowe z ponad dziesięciu rodzin, w tym głównie lufar (Pomatomus saltatrix) i flądra z gatunku Paralichthys dentatus. Ryby chrzęstnoszkieletowe (głównie raje i ich jaja) oraz kraby (z gatunku Ovalipes ocellatus) stanowią kolejny ważny element diety na tym obszarze. Także u wybrzeży Południowej Afryki oraz Australii ryby kostnoszkieletowe stanowią większość diety tego rekina. Młode i podrośnięte osobniki żywią się małymi pelagicznymi rybami oraz kałamarnicami, starsze rekiny po przekroczeniu 2 metrów długości zaczynają polować na większą zdobycz (w tym tuńczyki, płaszczki oraz mniejsze rekiny). Podrośnięte oraz duże osobniki każdej zimy podążają za ławicami sardynek pacyficznych (Sardinops sagax) wzdłuż południowo-wschodniego wybrzeża Afryki. Ciężarne samice oraz samice, które wydały na świat młode w tym okresie, nie migrują razem z samcami oraz nieciężarnymi samicami. Badania dotyczące zawartości żołądka u osobników (w tym także żarłaczy ciemnoskórych) pochodzących z wód Południowej Afryki, wykazały, że 0,2% dużych rekinów pożywiało się tkankami butlonosa zwyczajnego (Tursiops truncatus).
