Rożeniec
Rożeniec zwyczajny, rożeniec (Anas acuta) – gatunek dużego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Mimo wielkiego zasięgu występowania nie wyróżnia się podgatunków.
Zamieszkuje północne i środkowe części Eurazji i Ameryki Północnej. Przeloty w marcu–kwietniu i wrześniu–listopadzie. Zimuje w południowej i zachodniej Europie, Afryce Północnej i Wschodniej oraz w pasie na południe od Sahary, na Bliskim Wschodzie, w południowej i południowo-wschodniej Azji oraz w południowej części Ameryki Północnej, w Ameryce Środkowej i północno-zachodniej części Ameryki Południowej. W Dolinie Nilu stanowią najliczniejszy gatunek ptaków zimujących.
W Polsce skrajnie nielicznie gniazduje na niżu, nieliczny na przelotach, również nieliczne osobniki zimują (głównie na zachodzie kraju). Jeszcze w XIX wieku rożeniec występował na znacznej części obecnych ziem polskich. Od 2007 roku lęgi stwierdzane są już tylko w dolinach Biebrzy i Warty (stan w roku 2020).
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody rożeniec nieprzerwanie od 1988 roku klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2015 roku, według szacunków organizacji Wetlands International, wynosiła 7,1–7,2 miliona osobników (czyli około 4,7–4,8 miliona osobników dorosłych). Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy.
W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą, wymaga ochrony czynnej. Na Czerwonej liście ptaków Polski rożeniec sklasyfikowany został jako gatunek krytycznie zagrożony (CR). W latach 2013–2018 liczebność krajowej populacji lęgowej szacowano na 0–15 par, zaś populacji zimującej na co najmniej 10–70 osobników.
