Wydrzyk tęposterny
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Stercorarius pomarinus

Wydrzyk tęposterny, wydrzyk żółtoszyi (Stercorarius pomarinus) – gatunek ptaka z rodziny wydrzyków (Stercorariidae) wielkości mewy siwej.

Wygląd

U starych ptaków w szacie godowej dwie środkowe sterówki 7–10 cm dłuższe od innych sterówek, poza tym szpachlowato rozszerzone, ścięte i skręcone (od tego wzięła się ich nazwa rodzajowa). Upierzony czarnobrązowo z białym brzuchem i szyją oraz żółtymi policzkami. Dawna nazwa „żółtoszyi” nie była szczęśliwie dobrana, gdyż barwa szyi nie zawsze może służyć jako cecha rozpoznawcza. Czerń na wierzchu głowy sięga aż do nasady dzioba. U samców może czasem brakować typowej brązowej obroży na szyi. W upierzeniu spoczynkowym szyja i wierzch głowy białoplamiste. Młode na grzbiecie mają rude poprzeczne prążki, a sterówki wystają im za linię ogona tylko na 0,5–1,5 cm, krótsze są też u dorosłych ptaków w upierzeniu spoczynkowym. Lata prostoliniowo, wolno i równomiernie; płytko uderza skrzydłami.

Pokaż więcej

Nie wyróżnia się podgatunków, występują natomiast dwie odmiany barwne:

  • jasna, gdzie brzuch jest biały, boki ciemno prążkowane tak, że prążki te tworzą dwa pasy przechodzące przez pierś,
  • ciemna, tę można rozpoznać po sterówkach, sposobie lotu, krępej sylwetce i ciemnobrązowym brzuchu. Występuje rzadziej niż forma jasna.

Większy od mewy śmieszki. Jest mniejszy od wydrzyka wielkiego, ale większy i bardziej krępy od podobnego wydrzyka ostrosternego (zwłaszcza osobniki młodociane). Na ogół znacznie rzadszy od wydrzyka ostrosternego. Ma jaśniejsze lotki I rzędu, spokojniejszy lot i mocniejszy dziób.

  • Długość ciała: 45–48 cm
  • Rozpiętość skrzydeł: 110–114 cm
  • Skrzydło złożone: 34–37 cm
  • Środkowe sterówki ogona: 19–22,5 cm
  • Zewnętrzne sterówki: 5,5–10,5 cm
  • Masa ciała: 469–556 g

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Wyspy

To gatunek arktyczny. Gnieździ się na północnych krańcach Europy (od Półwyspu Kanin do Uralu), Azji i Ameryki, również w zachodniej Grenlandii. Na przelotach, głównie w październiku i listopadzie, pojawia się na wybrzeżach Morza Północnego (wyjątkowo nawet Morza Śródziemnego) i Bałtyckiego, a niekiedy i w głębi Polski. Przeloty jesienne nad Bałtykiem od sierpnia do listopada, wiosenne w kwietniu i maju. Od lipca i sierpnia wzdłuż wybrzeży kieruje się na zimowiska przy wybrzeżach Ameryki Południowej i Środkowej, Afryki, Australii i na Oceanie Indyjskim.

Pokaż więcej

W Polsce i na polskich wodach przybrzeżnych do końca 2017 roku odnotowano około 258 stwierdzeń ptaków tego gatunku, łącznie obserwowano około 704 osobników. Po 2017 roku stwierdzenia tego gatunku nie podlegają weryfikacji przez Komisję Faunistyczną Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego.

Pokaż mniej
Wydrzyk tęposterny Mapa siedliska
Wydrzyk tęposterny Mapa siedliska
Wydrzyk tęposterny
Attribution-ShareAlike License

Nawyki i styl życia

Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Populacja

Liczba ludności

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje wydrzyka tęposternego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2015 roku organizacja BirdLife International szacowała liczebność europejskiej populacji na około 40 tysięcy dorosłych osobników; wstępnie obliczona w oparciu o te dane liczebność światowej populacji wynosi około 400 tysięcy dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia globalny trend liczebności populacji jako stabilny; trend liczebności populacji europejskiej nie jest znany.

Pokaż więcej

W Polsce wydrzyk tęposterny jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Pokaż mniej

Bibliografia

1. Wydrzyk tęposterny artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Wydrzyk_t%C4%99posterny
2. Wydrzyk tęposterny Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22694240/132534251
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/184384

Więcej fascynujących zwierząt do poznania